Уот Тайлер көтерілісі

Уот Тайлер көтерілісі (1381) - орта ғасырдағы Англияда (және 14 ғасырдағы бүкіл Батыс Еуропада) феодалдарға қарсы ең ірі шаруалар көтерілісі. Тауар-ақша қатынастарының дамуы шаруалардың, негізгі халық бұқарасының тұрмыс-жағдайларының төмендеуіне, қауымдық жерлерді феодалдардың басып алуына, жалдамалы еңбектің пайдаланудың өрістеп-кеңеюіне, тәуелділіктің күшеюіне, барщинаға қайта оралуға әкеліп соқтырды. Міне осының барлығы Уот Тайлер көтерілісінің туына себеп болды.

Көтеріліс 1381 жылы мамыр айында Англияның оңтүстік-шығысындағы Эссекс және Кент графтықтарында басталды. Ауыл қолөнершісі Уот Тайлер, шаруалар түрмеден босатқан «кедей священник» Джон Болл көтерілісшілердің көсемдері болды. 14-інші маусымда Лондон маңындағы Майл-Энд қаласында көтерілісші шаруалар мен король арасында келіс сөз жүргізілді. Көтерілісшілер басыбайлық құқықты, барщинаны жоюды, сауда еркіндігін және көтерілісшілерге кешірім беруді талап етті. Уот Тайлер көтерілісі ағылшын шаруаларының басыбайлықтықтан босау процесін, барциналық жүйені жоюды жылдамдатты. [1]

Дереккөздер өңдеу

  1. Қазақ Совет энциклопедиясы: Алматы, 1977. 11 том.