Фазалық жылдамдық

Фазалық жылдамдық — толқын фазасының белгілі бір бағытта орын ауыстыру жылдамдығы. $A\cos(\omega t-k)$ (мұндағы А — амплитуда, $\omega t$ — бұрыштық жиілік, k — толқындық сан, t — уақыт, x — толқынның таралу бағытында есептелетін арақашықтық) түріндегі монохраматтық жазық толқын жағдайында фазалық шептер немесе фазасы const тұрақты жазықтықтар кеңістікте х осі бойымен жылдамдықпен орын ауыстырады (қ. сурет). Бірақ басқа х осімен бұрыш жасайтын кез келген бағытта фазаның орын ауыстыру жылдамдығы асып кетеді. Фазалық жылдамдықтың k толқындық вектордан айырмашылығы векторлық шама еместігінде және ол жарықтың таралу жылдамдығынан (с) еркін асып кетуі мүмкін. Tолқындар шапшаң толқындар, толқындар баяу толқындар деп аталады. Сондай-ақ фазалық және топтық жылдамдықтары бір жаққа бағытталған тура толқындар және жылдамдықтары бір-біріне қарама-қарсы бағытталған кері толқындар болады. Фазалық жылдамдықтың жиілікке тәуелділігі толқындар дисперсиясын анықтайды.

Сурет:Phase speed 1.gif

Толқындық ветордан α бұрышына ауытқыған фазалық жылдамдық. Монохроматикалық жазық толқын қарастырылған.

Сілтемелер

"Қазақ Энциклопедиясы", 9 том