Фонограф

Фонограф (грек. phone- дыбыс және грек. grapho - жазамын, жазу) - механикалық әдіспен дыбыс жазу мен дыбысты қайта жаңғырту аспабы. Алғаш рет 1877 ж. Т.А. Эдисон (АҚШ-та) ойлап тапқан. 20 ғасырдың 30-жылдарыне дейін фонографтың жетілдірілген түрлері диктафон ретінде кеңінен пайдаланылды. Әсіресе, фонографты халық музыкасын жазып алуды пайдалану кейіннен фольклортанудың ғылым ретінде қалыптасуының жаңа кезеңін айқындады. 20 ғасырдың басында фонограф арқылы әдебиет пен өнердің айтулы өкілдерінің (мысалы әнші А.Патти мен актриса С.Бернардың, жазушылар Л.Н. Толстой мен А.П.Чеховтың, т.б.) үн-даусы жазылып алынып, кейінгі ұрпаққа сақтауға қалдырылды. 20 ғасырдың 20-жылдары қазақтың атақты әншісі Әміре Қашаубаевтың даусы да фонографқа жазылып алынған. Кейін фонографтың негізінде граммофон мен патефон жасалды; 20 ғасырдың 40-50 жылдарында олардың орнына жаңа электрмеханикалық және магниттік жазу құрылғылары(магнитофон, электрофон, т.б.) өмірге келді .

Дереккөздер

Қазақстан ұлттық энциклопедия. 9 том. Алматы, 2007.