Фототыныс алу
ФОТОТЫНЫС АЛУ, жарықпен тыныс алу — өсімдік клеткасында жарықтың әсерінен оттектің сіңіріліп, көмірқышқыл газдың бөліну қарқынының арту процесі. Фототыныс алудың табиғаты митохондриялық тыныс алудан ерекше. Хлоропласта фотосинтез барысындағы көмірқышқыл газды байланыстыруға жауапты фермент рибулезабифосфаткарбоксилаза СО2-нің мөлшері аз немесе О2-нің атмосферадағы шамасы жоғары болғанда, оксигендік қасиет танытуы нәтижесінде рибулезабифосфат үш және екі көміртекті қосылыстарға тотыға ыдырайды. Түзілген екі көміртекті гликоль қышқылы пероксисомаға өтіп, глиоксиль қышқылына айналады да, глицин амин қышқылын түзуге қатынасады. Ол өз кезегінде митохондрияда серинге айналады. Сонымен Фототыныс алу реакциялары үш органелланың (хлоропласт, пероксисома, митохондрия) қатысуымен жүзеге асады. Фототыныс алу барысында біраз фотоөнім ысырап болады. Кейбір өсімдіктерде Фототыныс алу кезінде фотосинтез барысында түзілген өнімнің тең жартысына дейін пайдаланылады. Бірақ Фототыныс алу нәтижесінде өсімдік тіршілігіне қажетті көптеген аралық өнімдер пайда болады. Кейбір тропиктік өсімдіктерде Фототыныс алу мүлдем байқалмайды.
Сілтемелер
өңдеу"Қазақ Энциклопедиясы", 9 том
| Бұл мақалада еш сурет жоқ.
Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |