Франклин Генри Гиддингс

Франклин Генри Гиддингс - (23.03.1855, Коннектикут, АҚШ- 11.06.1931, Нью-Йорк) - америкалық әлеуметтанушы. Америка социологиялық қоғамының президенті (1908) 1894 жылы АҚШ-та бірінші рет Колумба университетінің әлеуметтанудан "толық профессоры" қызметін алған. Жастау уақытында психологиялық әлеуметтанумен айналысқан. Спенсердің органицизм теориясын қоддаған. Гиддингстің пікірінше, қоғам физико-психикалық организм ерекше санамен, кейде санасыз құрылатын ұйым. Сондықтан да қоғамдық үрдістерді әлеуметтік талдау жасағанда объективті факторлармен қатар субъективті факторларға да көңіл бөлінеді. Қоғам өміріндегі негізгі элемент адамдарды бір-бірімен байланыстыратын ұжымдық сана. Гиддингс оны "ру санасы" деген. Ғалым бұл түсінікті "әлеуметтік ақыл" сияқты қоғамдық сананы зерттегенде пайдаланған. Әлеуметтік құрылым концепциясында Гиддингс үш тапты бөлген ("өмірлік таптар", "тұлға таптары" және "әлеуметтік таптар".) Өзінің ғылыми қызметінің екінші жартысында ол эмпирикалық социологияның қалыптасуына зор әсер еткен. Гиддингстің бірінші кітабы "Әлеуметтанудың принциптері" 1896 жылы шықса, соңғы кітабы — "Өркениет және қоғам" өзі қайтыс болғаннан кейін 1932 жылы жарық көрген.