Фурфурол

ФУРФУРОЛ, 2-формилфуран, -фурил альдегиді, С5Н4О2 — фуран туындыларына жататын органикалық гетероциклді қосылыс. Ф. түссіз, ауада күңгірттенетін сұйықтық, балқу t 36,5С, қайнау t 162С, тығызд. 1,1594 г/см3 (20С-та). Қаныққан көмірсутектер мен суда нашар, ацетон, бензол, эфир, спиртте жақсы ериді. Суда азеотропты қоспа (35%-ы Ф.) түзеді. Ф-ды алғаш қантты күкірт қышқылымен әрекеттестіру арқылы неміс химигі И.Деберейнер алған (1832). Оның хим. қасиеттері бензальдегидке ұқсас, ол альдегидтерге тән барлық реакцияларға қатысады; фуранкарбон қышқылына тотығып, фурфурил спиртіне тотықсызданады. Цианды калий (KCN) әсерінен молек. өзгеріске ұшырап фуроин, аммиакпен әрекеттесіп фурфурамид түзеді. Ф. жасанды шайыр өндірісінде, мұнай фракцияларын тазартуда, нейлон өндіруде, т.б. қолданылады.

Сілтемелер

"Қазақ Энциклопедиясы" 9 том