Хотин шайқасы (1673)

	Хотин шайқасы (1673)
	; Анджей Стех. «Ян Собеский Хотинде»
Дата	10–11 қараша 1673 жылы
Орын	Хотин, Речь Посполитая
Нәтиже	Речь Посполитаяның жеңісі
Қарсыластар
Речь Посполитая; Молдавия кінәздігі ; Валахия кінәздігі	Осман империясы
Қолбасшылары
III Ян Собеский; Михаил Казимир Радзивилл; I Григорий Гика	Хусейн паша
Тараптар күші
29 000–30 000	35 000
Шығындар
2000 (қаза тапқандар мен жараланғандар)	20 000 (қаза тапқан, жараланған және тұтқынға алынғандар)
	Бұл үлгіні: көру • талқылау • өңдеу

Хотин шайқасы (1673) — 1672–1676 жылдардағы Речь Посполитая мен Осман империясы арасындағы соғыс кезінде 1673 жылдың 11 қарашасында болған шайқас.

Ян Собескидің басшылығымен біріккен поляк-литва әскері Хусейн паша бастаған осман армиясын (35 мыңға жуық адам) жеңді.

Шайқас

Алғашқы шабуылдар 10 қарашада Осман әскерінің позицияларына жасалды, бірақ олар қарсыластың орналасуын зерттеу үшін ғана болған. Негізгі шайқас келесі күні өтті, бұл кезде Ян Собеский ұйқысыздықтан және алаңдаушылықтан шаршап-шалдығып қалған түріктерге соққы берді.

Собескийдің әскерлері османдарды түнгі жалған шабуылдармен шаршатқасын, 11 қараша таңертең Ян Собеский өз әскерін қар боранында шабуылға шығарды. Поляк-литва артиллериясы алғашқы оқ атқаннан кейін жаяу әскер мен атқыштар осман лагерінің қабырғаларына жақындап, жауды ығыстырып, кавалерияның шабуылына жол ашты. Кейін гетман Яблоновскийдің басшылығымен гусарлар шабуылға шықты. Османдар қарсы шабуыл жасағанымен, ауыр қаруланған гусарлардың соққысынан тұра алмай, шайқас барлық лагерь мен қамал аумағына тарады. Үрейге түскен Хусейн паша әскерін Днестрдің қарсы жағына шегіну бұйрығын берді, бірақ Хотин көпірі поляк-литва артиллериясының отынан зақымданып, қашқандардың ауырлығынан құлады. 35 мыңдық әскерден тек бірнеше мың осман Каменец-Подольскийге жетті.

Түрік армиясының қалған бөлігі жойылды немесе тұтқынға алынды. Хотин қамалы 13 қарашада берілді. Поляк-литва әскерінің шығындары айтарлықтай аз болды, ал нәтижесінде күшті қорғанысқа ие қамал алынды, оның ішінде көп мөлшерде азық-түлік пен әскери заттар болды.

Салдары

Хотин шайқасы Речь Посполитаяның толық жеңісімен аяқталды, бірақ бұл соғыстағы шешуші өзгерістерге әкелмеді және Каменецтің азат етілуімен аяқталған жоқ. Дегенмен, жеңіс Речь Посполитаяның Еуропадағы беделін көтеріп, гетман Ян Собескийдің беделін арттырды, ол «Хотиннің арыстаны» деген лақап атқа ие болды, әрі бұл оған Речь Посполитая тағына сайлануына көмектесті.

Әдебиет

Damian Orłowski — Chocim 1673., seria: «Historyczne bitwy», Bellona, Warszawa 2007, 2008.
Alan Palmer, The Decline and Fall of the Ottoman Empire, Published by Barnes & Noble Publishing, 1992. ISBN 1-56619-847-X.
Winged Hussars, Radoslaw Sikora, Bartosz Musialowicz, BUM Magazine, 2016.

Дереккөздер

↑ Marek Wagner, Wojna polsko-turecka w latach 1672-1676 t.1, Infort Editions, Zabrze 2009, p 376, ISBN 978-83-89943-34-7
↑ Marek Wagner, Wojna polsko-turecka w latach 1672-1676 t.1, Infort Editions, Zabrze 2009, p 374, ISBN 978-83-89943-34-7.
↑ ^a ^b Marek Wagner, Wojna polsko-turecka w latach 1672-1676 t.1, Infort Editions, Zabrze 2009, p 392, ISBN 978-83-89943-34-7.

[1] Marek Wagner, Wojna polsko-turecka w latach 1672-1676 t.1, Infort Editions, Zabrze 2009, p 376, ISBN 978-83-89943-34-7

[2] Marek Wagner, Wojna polsko-turecka w latach 1672-1676 t.1, Infort Editions, Zabrze 2009, p 374, ISBN 978-83-89943-34-7.

[Marek_Wagner_p_392-3] Marek Wagner, Wojna polsko-turecka w latach 1672-1676 t.1, Infort Editions, Zabrze 2009, p 392, ISBN 978-83-89943-34-7.

[1]

[2]

[3]