Циан Қышқылы, НОCN — бір негізді қышқыл;

  • Құрылыс формуласы Н=О=C-N.
Циан қышқылы

Тепе-теңдік күйде таутомерлік екі түрі бар. Циан қышқылы — түссіз, концентрлі сірке қышқылына ұқсас, ұшқыш, өте тұрақсыз сұйық, қайнау t 23,6°C. Суда нашар, спиртте, эфирде, сірке қышқылында жақсы ериді. Циан қышқылы өздігінен полимерленіп түзу сызықты циамелид (НОCN)n немесе циклді цианур қышқылын түзеді, полимерлену реакциясы қопарылыс бере жүруі мүмкін. Су ерітіндісінде тез гидролизденеді: НОCN+Н2О=NН2+СО. Циан қышқылы көміртек қос тотығы ағынында цианур қышқылын қыздырып деполимерлеу, тұздары (цианаттар) цианды сутек қышқылы тұздарын тотықтыру арқылы алынады. Аммоний цианатты NН4ОСN сулы ерітіндіде мочевинаға айналады. Циан қышқылының тұздары түрлі заттар синтезінде қолданылады.[1]

Дереккөздер

өңдеу
  1. «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, XVIII том