Чарграфф ережесі
Чаргаф ережесі - сандық арақатынастарды азотты түптің түрлі үлгілерінің арасында ДНК суреттеуші эмпиризмдік айқында жүйесі. Эрвин Чаргаффтың биохимик тобының жұмысының нәтижесінде 1949-1951 ж. болды. Чаргаффтың биохимиктар тобының жұмыстарына дейін " тетрануклеотитті " теория, кейіннен ДНҚ бөлек төрт түрлі азотты негізден(аденин, тимин, гуанин және цитозин) тұрады. Чаргаффқа және қызметкерлергіне ДНҚ нуклеотидтарын бөліп алу арқылы, қағаздың хроматографиясының және өзге нуклеотидының арасындағы нақты сандық арақатынастарын анықтады. Олар бірталай эквимолярлықтан ерекшелендіы, мұны күтуге болатын еді, егер барлық төрт негіздің тең пропорцияларда көрсетілгенде. Чаргафф сәйкесінше, аденин(А), тимин(Т), гуанин(Г) және цитозин(Ц).
Чаргафф ережесі :
- Аденин саны тиминге, ал гуанин саны цитозинге тең: A=T , Г=Ц.
- Пуринаның саны пиримидиннің санына тең А+Г=Т+Ц.
- Аминогруппаның 6 жағдайда тең негіздің саны мен кетогруппаның 6 жағдайда: А+Ц=Т+Г, бірге сәйкесінше (A+Т) :(Г+Ц) ДНҚ-ның әр түрлі бөлек түрлі болуы мүмкін. Олардың біреулері жұптар табады АТ , өзгелері ГЦ.
Чаргаффтың ережесі рентгеноструктуралық анализдың деректерлерімен, Дж. Уотсон және Фрэнсис Криконның ДНҚ құрылымның түсіндірудде шешуші рөлді атқарды.