Шатырақ (лат. Seseli) — шатыршагүлділер тұқымдасына жататын көп жылдық шөптесін өсімдіктер, кейде шала бұта туысы болып та табыла береді. The Plant List мәліметі бойынша туысты 77 биологиялық түр құрайды[1], Қазақстанда 24 түрі бар. Олар республиканың Батыс шекарасынан Алтайға дейінгі кең байтақ жеріне, сондай ақ Тянь-Шаньға, Бетпақдалаға, Балқаш маңында тараған. Орман алқабында, бұталар арасында, тастақты тау бөктерінде, борпылдақ топырақты жерлерді, жартас жарықтарында өседі. Маусым мен шілде айларында гүлдейді. Биіктігі 10-120 см. Сабағы қырлы болып келген. Жапырағы қауырсын тәрізденіп, тілімденген. Гүлі ақ, сарғыштау, кейде сәл қызғылт тартқан, шатыршаға ұқсаған, шоқтанған. Жемісі - қос дәнек. Құрамында куарин, хромон, флавоноид бар, сондықтан медицинада қолданылады.

Шатырақ
Seseli gummiferum
Seseli gummiferum
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Өсімдіктер
Бөлімі: Жабық тұқымдылар
Табы: Қос жарнақтылар
Сабы: Шатыргүлділер
Тұқымдасы: Шатыршагүлділер тұқымдасы
Тегі: Шатырақ
L.
Түрлері

The Plant List мәліметі бойынша туысты 77 биологиялық түр құрайды[1]

Кең таралған түрлері

өңдеу

Кең таралған екі түрі бар:

Дереккөздер

өңдеу
  1. a b Seseli  (ағыл.). The Plant List. Version 1.1. (2013). Тексерілді, 1 қазан 2016.
  2. Қазақ ССР қысқаша энциклопедиялық-2 том-Қазақ Совет энциклопедиясының бас редакциясы-Алматы,1987-