Швейцар (нем. Schweizer (пол. szwajcar) – «Швейцария тұрғыны» деген мағынаны білдіреді) – есік алдында тұрып қонақтарды қарсы алатын адам. Әдетте қымбат мейрамханалар мен қонақүйлерде және бизнес орталықтарында қызмет атқарады. XVIII ғасырларда Ресейге көптеген швейцариялықтар қоныс аударып, біразы қонақүйлерге үй қызметшісі болып жұмысқа орналасады. Осыған орай қонақүйлерде қызмет атқаратын адамдарды швейцар деп атау қалыптасып, «швейцар» термині кәсіптің түрі ретінде таныла бастайды. Швейцардың міндеті – келушілерге есік ашу, сонымен қатар жүктерін лифтке немесе көлікке дейін апару, такси шақыру т.б.[1]

Швейцар

Швейцар - қонақ үйге келетін қонақтарды есік алдында күтіп алатын қызметкер. Ол әдетте қонақ үйлер, қымбат мейрамханалар мен бизнес-орталықтарда болады[2]. Қонақ үйдің швейцары өте үлкен жауапкершілікке ие - ол қонақтарды күтіп алады. Осы швейцарлардың көрсеткен қызметінен келген қонақтардың қонақ үй жайлы оң не теріс әсерде қалатыны басталады. Сондықтан да, оларды "қонақ үйдің жаны" деп те атайды. "Швейцар" атауы Ватикан қаласындағы Рим папасын күзететін гвардия атына байланысты қойылды дейді. Тек кейбір қонақ үйлерде швейцар мен администратор қызметі бір адамға жүктеледі. Ірі қонақ үйлерді бұл екі қызмет түрі қатаң бөлініп, белгілі бір жауапкершіліктері мен қызметтерге ие болады. 3* және одан да жоғары жұлдызды қонақ үйлердің көбісі швейцарларды екі кезекке шақырады: күндізгі және түнгі. Потенциалды швейцарларға қойылатын талаптарға негізінен, белгілі бір жас аралығы мен зиянды қасиеттерінің болмауын жатқыздырады. Қонақ үй желілерінде сонымен қатар олар ағылшын тілін өте жоғары дәрежеде білуі керек. Швейцар мен күзетуші деген екі қызметті шатыстырмауға тырысу керек: әрине швейцар фойедегі қажетсіз қонақтардың болмауын қадағалайды, дегенмен оның негізгі маңызды қызметі ретінде қонақтарды күтіп алу болып табылады[2].

Профессионалдық функциялары

өңдеу

Швейцар функцияларына келген қонақтарға есік ашу мен тұрушылардың санын реттеу мен оларға келген жүктер мен заттарды жеткізіп отыру болып табылады. Сонымен қатар, ол өзге де көптеген қызметтерді жүзеге асыра алады: мысалы, тұрушыға оның жүгін машинаға немесе таксиге дейін жеткізіп беру және т.б. Қазіргі заманда кез-келген мейрамхана не қонақ үйде міндетті түрде швейцар қызметі бар, және оған деген сұраныс тек жыл сайын өсуде.

Швейцар білуі қажет

өңдеу
 
Швейцар жүк тасуда
  • белгілі бір кәсіпорындағы бөлімдер, секциялар мен сату орындарының орналасуын;
  • қоғамдық тамақтану, сту орындарының және т.б. жақын маңда орналасқан кәсіпорындарды білуі;

Құқықтары

өңдеу
 
Швейцар такси қасында
  • Швейцар өзінің қол астындағыларға белгілі бір туындаған мәселе бойынша тапсырмалар беруге құқығы бар;
  • Швейцар өндірістік сипаттағы тапсырмалардың орындалуын қадағалауға және қызметкерлердің жұмысын бақылауға құқығы бар;
  • Швейцар өзіне немесе өзінің қол астындағы қызметкерлердің жұмысына қажетті материалдар мен мағлұматтарды алуға құқығы бар;
  • Швейцар өзге қызметкерлермен өзінің қызметіне байланысты сұрақтарға жауап алуына құқығы бар;
  • Швейцар өзінің бөлімшесіне қатысты кәсіпорын басшысының қабылдаған жобаларына қатысуға және оларды көруге құқығы бар;
  • Швейцар кәсіпорын басшысына болған бұзушылықтар мен жетіспеушіліктер жайлы хабарлауға құқығы бар;
  • Швейцар ерекше қызмет жасаған қызметкерлерді мадақтау не ережелерді бұзған қызметкерлерге шара қолдану жайлы да хабар етуге құқығы бар.

Жауапкершіліктері

өңдеу
  • Швейцар өзінің қызметтерінің орындалу не орындалмауына білгілі бір жауапкершілік артады;
  • Берілген кәсіпорынның қызметіне қайшы келетін іс-әрекеттер үшін жауапкершілік артады;
  • Басқа жұмысқа ауысқан жағдайда швейцар барлық қызметтерді оның орнын басқан адамға, не ондай адам әлі табылмаған жағдайында өзінің тікелеі басшысына тапсыруға міндетті;
  • Швейцар өзінің қызметін жүзеге асыру кезінде заңға қайшы жасалған барлық іс-әрекеттерге жауапты;
  • Швейцар материалдық зиян келтіргені үшін жауапты;
  • Швейцар қонақ үйдегі коммерциялық құпия мен жасырын қалуы тиіс мағлұматты сақтауға міндетті;
  • Өртке қарсы қауіпсіздік пен ішкі тәртіптің сақталуына жауапты болады[2].

Қазіргі заманғы швейцар

өңдеу

Нью-Йорк қаласының лифтшілері мен швейцарлар кәсіподақ мүшесі болып табылады. 1991 ж. олар өте кең көлемде ереуіл ұйымдастырып, оның тағы бір толқыны 1992 ж. бола жаздады.

Дереккөздер

өңдеу
  1. Г. П. Цыганенко Этимологический словарь русского языка
  2. a b c http://ru.wikipedia.org Дереккөз қатесі: Invalid <ref> tag; name "source1" defined multiple times with different content