Шетен сайрағы

Шетен сайрақ (Turdus pilaris)-жоны әне иығы - сарғылт,басы және құйрықүсті - сұр, қоқшыл түсті едәуір ірі(96-125г) сайрақ.Бөтегесі және түсі-қандауыр сияқты шұбарланған тат түстес қызыл қоқшыл, тек қана бауырының ортасы- ақшылдау.Бұл - сыртқы кейпі және қылығы бойынша нағыз сайрақ типтес құс.Түзу және шапшаң ұшады,ұшып жүргенде қолтығындағы ақ түс көрінеді.Шақырысу дауысы - "чак...чак...чак",үріккен кезде - қатты шиқылдайды.Әуені - сыбызғыша сызылған әдемі үн және жағымсыз шиқыл мен ащы дауыс естіледі. Шетен сайрақтың тек қана жұбымен өмір сүретін көптеген сайрақтардан айырмашылығы - сиректелген қауымдастық сияқты жұп топтарымен орын тебеді.Шетен сайрақтар топырақпен сыланған сайрақтарға тән тостаған тәріздес ұяларын жерден онша биіктетпей - 1,5-4 м ағаш басына орналастырады.Салындыдағы 4-7 тат түстес безендіруі бар көгілдір жасыл жұмыртқаларды аналығы 11-14 күн басады.Балапандар 10-14 күнде ұядан кетіп, әлі ұша алмағандықтан және әр алуан жыртқыштардан алғашқы күндері өліп қалатындары да аз емес.Шетен сайрақтар бір жазда екі рет балапан өргізу мүмкіндігі бар,бірақ Қазақстан бойынша нақтылы деректер жоқ.Бұлар кеш шыққан ұялас балапандар ұшқан ірі топқа жиналып,көшпенділенеді де,қарашаға дейін, Қазақстанның оңтүстігінде жидектердің жақсы түсімі болған жерлерден азық тауып,бүкіл қысты өткізеді.

Дереккөздер' өңдеу

Құстар мектеп энциклопедиясы