Шитары

Шитары немесе Сіңірік (лат. Eragrostis) – астық тұқымдасына, соның ішінде қоңырбас тұқымдасына жататын бір жылдық, кейде көп жылдық шөптесін өсімдіктер туысы.

Шитары
Eragrostis cilianensis
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Өсімдіктер Бөлімі: Гүлді өсімдіктер Табы: Дара жарнақтылар Сабы: Poales Тұқымдасы: Poaceae Кіші тұқымдасы: Chloridoideae Тайпасы: Eragrostideae Тегі: Eragrostis Wolf
түрлері
411 түрі белгілі

Субтропик, тропик, аздап қоңыржай аймақта өсетін 500-ге жуық, бұдан КСРО-да 10-ға жуық, оның ішінде Қазақстанда 6 түрі бар. Саз, құм топырақты жерлерде, өзен, арық жағалауында, егістік пен бақшада арам шөп ретінде өседі.

Шілде және тамыз айларында гүлдейді. Биіктігі 10-50 cм. Сабағы түбінен бастап бұтақтанған, тықыр, жылтыр, қалың шымға айналады. Жапырағы жайпақ. Гүлі күлгін не жасыл түсті, гүлшоғыры – жайқалған сыпыртқы. Жемісі – дәнек. Мал азығы: құрамының алтыдан бір бөлігін протеин және шамалы ғана бөлігін май құрайды. Соңғы кездері мәдени өсімдік ретінде де өсіріле бастады.

Кіші сіңірік (егістіктің, бау-бақшаның арам шөбі) пен Түкті сіңірікті мал жейді, пішенге шабылады. Шитары да мал азығы, биіктігі 1,5 м, көп жылдық, топырақ тұзына төзімді өсімдік. Сіңіріктің Теф деген түрі Эфиопия, Үндістан т. б. бірқатар елдерде астық және мал азығы ретінде өсіріледі. Сіңіріктің әсемдік үшін өсірілетін түрлері де бар.