Шренк қызғалдағы

Шренк қызғалдағы (лат. Tulipa schrenckii) – лалагүлдер тұқымдасының қызғалдақ туысына жататын көп жылдық баданалы өсімдіктер туысы.

Шренк қызғалдағы

Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Өсімдіктер
Бөлімі: Гүлді өсімдіктер
Табы: Дара жарнақтылар
Сабы: Liliales
Тұқымдасы: Liliaceae
Кіші тұқымдасы: Lilioideae
Тегі: Tulipa
Түрі: T. schrenkii
Екі-есімді атауы
Tulipa schrenckii
Regel
Синонимдері

Tulipa volgensis M.Bieb. ex Eichw., Tulipa hortulanorum Wender., Tulipa odoratissima Vis., Tulipa oxypetala Steven, Tulipa schrenckii var. bicolor Regel, Tulipa schrenckii var. pluriflora Regel, Tulipa turcarum Levier, Tulipa gesneriana var. acutiflora, Tulipa gesneriana subsp. schrenkii (Regel) Nyman, Tulipa monticola E.Wulff, Tulipa splendens Delip.

Баданасы жұмыртқа тәрізді, жуандығы 3 сантиметрге дейін жетеді. Сағағы жіңішке, биіктігі 30 см. Жапырақтары 3-4, ланцет тәрізді, жіңішке сопақша келген гүлінен сәл ұзын. Гүлдері ірі, ақ, қызыл не сары түсті. Гүлдерінде қара, ақ немесе сарғыш дақтар болады. Дәндерімен көбейеді. Мамырда гүлдейді, маусымда жемісі пісіп жетіледі. Қауашағы доғал пішінді. Тасты-қиыршықты жерлерде және беткейлерде өседі.

Қазақстанның барлық өңірінде өседі. Шренк қызғалдағы — әсемдік өсімдік, алқабы жылдан-жылға қысқарып келеді. Жер жырту және егісті жедел игеру салдарынан оның қоры жылдан-жылға азаюда. Қызғалдақ Қазақстанның "Қызыл кітабына" енгізілген.