Шөл тасшыбжығы

Шөл ТАСШЫБЖЫҚ (Oenanthe deserti) - кәдімгі тасшыбжыққа ұқсас орташа денелі құс.

Шөл тасшыбжығы
An adult male in summer plumage in Mongolia
An adult male in summer plumage in Mongolia
Амандық күйі

Least Concern (IUCN3.1) [1]
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Жануарлар
Жамағаты: Хордалылар
Табы: Құстар
Сабы: Passeriformes
Тұқымдасы: Muscicapidae
Тегі: Oenanthe
Түрі: O. deserti
Екі-есімді атауы
Oenanthe deserti
(Конрад Якоб Темминк, 1829)

Биологиялық сипаттама өңдеу

Бұл екі түрдің аналықтарын бірінен-бірін айыру қиын. Аталығын қара алқымы мен жонының құм түстес түсінен ажыратуға болады. Әуені қысқа және тұрақты, бірақ өте әуезді - «или-или» деген тәрізді үн шығарады. Кейде сайрап жүріп тұп-тура тік ұшып, біртіндеп көлденеңдеу арқылы күйттік ұшу жолын жасайды.Ұялары жасырын жерлерге орналасады, көптеген тасшыбжықтардан айырмашылығы - ұясы іннің аузына таяу тұрады (кейде тіпті ұяның ернеуі көрінеді). Салындыдағы 4-6 қоңыр теңбілді көгілдір жұмыртқаларды негізінде аналығы 14-16 күн басады. Балапандарды ата-енелері ұяда 13- 14 күндей, олар ұшып кеткеннен кейін аптаға жуық қоректендіреді. Қазақстанда наурыздан қазанның ортасына дейін кездеседі.

Таралуы өңдеу

Бұл африкалық-азиялық тасшыбжық Қазақстанда Каспий маңынан бастап Зайсан қазаншұңқырына дейін - құмдауыт жерді, ал сазды және тастақта көлденең бедерлі және бұталы үлескілерді ұнатып, барлық шөл типті жерлерге қоныстанады. [2]

Дереккөздер өңдеу

  1. BirdLife International Oenanthe deserti. IUCN Red List of Threatened Species. Version 2013.2. International Union for Conservation of Nature (2012). Тексерілді, 26 қараша 2013.
  2. Мектеп энциклопедиясы. Алматы: Атамұра, 2010.