Эвдемонизм

Эвдемонизм (грек тілінен аударғанда рақаттану, бақытқа бөлену деген мағына береді)– этиканың гедонизмге жақын методол.

Сипаттама

Принципі. Эвдемонизм антика дәуірінің этикалық теориясында анағұрлым кеңінен дамыды. Оған дәлел Демокрит, Сократ, Аристотель сынды ғұлама ойшылдардың осы термин турасында еңбектенуі. Эвдемонизм адам мінез-құлқының негізгі критерийі бақытқа ұмтылу (жеке бастың, қоғамдық) деп ұйғарады. 18 ғасырдағы француз материалистері де эвдемонизм жағында болады. Олар кез келген қоғамның және адамның кез келген пайдалы іс-әрекетінің түп мақсаты адамның бақытты болуы деп мойындаған болатын. Эвдомонистік этика өзінің гуманистігі жағынан христиандық этикадан жоғары тұрады, себебі ол адамды жер бетінде бақытты болуға шақырады. Бірақ та эвдомонизм бақыт ұғымына тарихтан тысқары қандай да бір жалпы адамзаттық мән береді. Ал шындығында, антагонистік таптар өмір сүріп жатқан қоғамда адам мақсаты жайында бірыңғай ортақ ұғым болуы да мүмкін емес. Сол себепті де мораль жайындағы түсінікті эвдомонистік тұрғыдан дәлелдеу ғылыми дәлелдеу емес. Қазіргі кезде аталмыш термин шетелде ғалымдармен кең ауқымда зерттелуде.