Эйр көлі (ағылш. Lake Eyre) — Аустралияның орталығында орналасқан тұзды көл. Ол әлемдегі ең үлкен тұзды көлдердің бірі болып саналады, бірақ ол тұрақты су айдыны емес, көбінесе құрғақ болады.

Эйр
Морфометрия
Теңiз деңгейiнен биіктігі-15 ÷ -9 м м
Ауданы9500 км²
Орташа тереңдігі1,5 м
Орналасуы
28°22′00″ о. е. 137°22′00″ ш. б. / 28.3667° о. е. 137.3667° ш. б. / -28.3667; 137.3667 (G) (O) (Я)Координаттар: 28°22′00″ о. е. 137°22′00″ ш. б. / 28.3667° о. е. 137.3667° ш. б. / -28.3667; 137.3667 (G) (O) (Я) (T)
Ел Аустралия
АймақОңтүстік Аустралия
Эйр (Аустралия)
Эйр
Эйр Ортаққорда

Географиясы

өңдеу

Орналасқан жері — Оңтүстік Аустралия штатында, Эйр бассейнінің орталығында.

Оның ауданы тұрақты емес. Жаңбырлы жылдары ол үлкен су айдынына айналады, ал құрғақ кезеңдерде құрғап, үлкен тұзды жазыққа айналады. Максималды ауданы шамамен 9500 шаршы километрге жетеді.

Су деңгейі өте құбылмалы, орташа тереңдігі бірнеше сантиметрден бірнеше метрге дейін өзгереді.

Суы өте тұзды, теңіз суынан да тұздырақ.

Климаты

өңдеу

Эйр көлінің климаты өте ыстық және құрғақ, шөлді климатқа жатады. Ол Австралияның орталығында орналасқандықтан, континентальды климаттың барлық белгілерін көрсетеді.

Жаз айларында (желтоқсаннан ақпанға дейін) температура өте жоғары болады, 40°C және одан да жоғары көтеріледі.

Жауын-шашын өте аз, жылдық орташа жауын-шашын 100 мм-ден аз. Жауын-шашынның көбісі жаз айларында болады, бірақ жаңбырдың болуы тұрақсыз. Көбінесе ұзақ құрғақ кезеңдер болады.

Тарихы

өңдеу

Ағылшын саяхатшысы Дж. Эйрдің құрметіне (1840 жылы) осылай аталған.[1]

Дереккөздер

өңдеу
  1. «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, X том