Электрлік айналмалы машина

Электр машинасы - электромагниттік индукция құбылыстарына және магнит өрісінде қозғалатын ток өткізгішке әсер ететін Лоренц күшіне негізделген электромеханикалық энергия түрлендіргіші.

Жалпы шарттары

Электр машинасын электромеханикалық түрлендіргіш ретінде құру мүмкіндігі электр тогы мен магнит өрісі арқылы жүзеге асырылатын электромагниттік өзара әрекеттесуге негізделген. Электромагниттік өзара әрекеттесу магнит өрісі арқылы жүзеге асырылатын электр машинасы индуктивті деп аталады, ал электрлік — сыйымдылық деп аталады. Сыйымдылық машиналары іс жүзінде қолданылмайды, өйткені ауа ортасының соңғы өткізгіштігінде (ылғал болған кезде) зарядтар электр машинасының өзегінен жерге жоғалады (яғни үлкен энергия шығыны).

Классификация

Егер электр энергиясы механикалық жұмыс пен жылуға айналса, онда электр машинасы электр қозғалтқышы болып табылады; механикалық жұмыс электр энергиясы мен жылуға айналғанда, электр машинасы электр генераторы болады; бір түрдегі электр энергиясы басқа түрдегі электр энергиясына айналғанда, электр машинасы электромеханикалық түрлендіргіш немесе трансформатор болып табылады және механикалық және электр энергиясы олар жылуға айналады, содан кейін электр машинасы электромагниттік тежегіш болып табылады. Көптеген машиналар үшін қайтымдылық принципі орындалады, мұнда бір машина қозғалтқыш ретінде де, генератор немесе электромагниттік тежегіш ретінде де әрекет ете алады.

Көптеген электр машиналарында ротор — айналмалы бөлік, ал статор — қозғалмайтын бөлік, сондай-ақ оларды бөлетін ауа саңылауы бөлінеді.

Әрекет принципі бойынша машиналардың төменде көрсетілген түрлері ажыратылады:

• Асинхронды машина - электр айнымалы ток машинасы, онда ротордың айналу жиілігі ауа саңылауындағы магнит өрісінің айналу жиілігінен сырғанау жиілігіне ерекшеленеді.
• Синхронды машина-ротордың айналу жиілігі мен саңылаудағы магнит өрісі тең болатын айнымалы ток электр машинасы.
• Қос электрмен жабдықтау машинасы (және опция ретінде — асинхрондалған синхронды машина) — электр айнымалы ток машинасы, онда ротор мен статор жалпы жағдайда әртүрлі ток жиіліктеріне ие. Нәтижесінде ротор қоректендіру жиіліктерінің қосындысына (айырмашылығына) тең жиілікте айналады.
• Тұрақты ток машинасы - тұрақты тоқпен жұмыс істейтін және коллекторы бар электр машинасы.
• Трансформатор - бір номиналды кернеудің электр тогын басқа номиналды кернеудің электр тогына түрлендіретін айнымалы токтың электр аппараты (электр түрлендіргіші). Статикалық және айналмалы трансформаторлар бар.
• Электр машинасына негізделген umformer (сонымен қатар Инверторды қараңыз) — әдетте, ток түрін (тұрақты айнымалыға немесе керісінше), ток жиілігін, фазалар санын, кернеулерді түрлендіруді жүзеге асыратын біліктермен байланысқан электр машиналарының жұбы.
• Клапан қозғалтқышы - механикалық коллектор жартылай өткізгіш қосқышпен ауыстырылатын тұрақты ток электр машинасы, қозу роторға орналастырылған тұрақты магниттерден жүзеге асырылады; ал статор орамасы, синхронды машинадағыдай. Ол логикалық құрылғының сигналдары бойынша кезектесіп, белгілі бір ретпен электр қозғалтқышының фазаларын тұрақты ток көзіне жұптастырып, айналмалы статор өрісін жасайды, ол ротордың тұрақты магнит өрісімен әрекеттесіп, электр қозғалтқышының айналу моментін жасайды.
• Сельсин - айналу бұрышы туралы ақпаратты қашықтан беруге арналған электр машинасы.

Қолданылуы

• Энергияны түрлендіру - электр машиналарының қозғалтқыш немесе генератор ретіндегі негізгі мақсаты
• Айнымалы токты тұрақты токқа түрлендіру
• Кернеу шамасын түрлендіру.
• Электр сигналдарының қуатын арттыру. Бұл жағдайда электр машинасы электр машинасының күшейткіші деп аталады.
• Электр қондырғыларының қуат коэффициентін арттыру. Бұл жағдайда электр машинасы синхронды компенсатор деп аталады.
• Ақпаратты қашықтықтан беру (сельсин)

Сілтемелер

• electricalschool.info сайтындағы Электрические машины. Подборка статей