Эрик Кандел
Эрик Ричард Кандел (ағылш. Eric Richard Kandel; 7 қараша 1929 ж.т., Вена) — американдық психиатр, нейробиолог және биохимия профессоры (Нейробиология және мінез-құлық орталығы,Колумбия университеті, Нью-Йорк, АҚШ). Физиология немесе медицина саласындағы Нобель сыйлығы марапатталған (Арвид Карлссон және Пол Грингардпен бірге) жүйке жүйесіндегі дабылдың түрленуіне қатысты және, атап айтқанда, қысқа мерзімді және ұзақ мерзімді жадтың негізгі нысанында жатқан синапстардың жұмыстарының молекулалық механизмдерін ашқаны үшін.
| Эрик Кандел | |
| ағылш. Eric Richard Kandel | |
 | |
| Туған күні | |
|---|---|
| Туған жері | |
| Азаматтығы |
АҚШ |
| Ғылыми аясы | |
| Марапаттары |
|
Ағылшын транскрипциясы Kandel тегі Кендэл (немесе Кэндел) ретінде оқылады. Эрик Кендэлдің шығу тегі австриялық еврей отбасынан екенін ескере отырып, оның тегі Орыс әдебиетінде жиі Кандель деп аударылады[1].
Өмірбаян
өңдеуБалдәурен мен мектеп
өңдеуЭрик (Erich) 7 қарашада 1929 жылы Венада коломыялық еврей, Герман және Шарлотта Канделдердің отбасында дүниеге келген. Герман Канделға Венадағы Кучкергассе көшесіндегі ойыншық дүкенін тиесілі болған, олардың Людвиг атты үлкен ұлы болған. Эрик Вена Бастауыш мектебінде оқыған. 1939 жылы Кэндел отбасы, Гитлердің режимінің қудалауына байланысты Австриядан кетуге мәжбүр болады. Эрик және Людвиг бірінші Бельгияға барып, кейін АҚШ-қа қоныс теуіп, онда олар ата-аналарымен қауышады.
Нью-Йоркте Кандел отбасы Бруклинде орналасады. Эрик алдымен ағылшын тілін білмейді. Американдық тәртіпке сай, оның есімін өзгерту туралы шешім қабылданады: соңғы әрпін тастап, Eric қылып өзгертеді. Тегінің айтылуы да өзгереді. № 217 қоғамдық бастауыш мектепбіне барып, содан кейін Флэтбуш еврей мектебіне (ағылш. Yeshivah of Flatbush) түседі, содан кейін «Эразмус-холл» (English: Erasmus Hall High School) мемлекеттік орта мектебін бітіреді. Мектеп қабырғасында мектеп газетіне жазып, спортпен әуестенеді.
Университеттер
өңдеу1944 жылы Эрик Кандел Гарвард университетіне түсіп, ол онда қазіргі заманғы Еуропа тарихын және әдебиетін зерттеді. Зигмунд Фрейдтің жұмыстарына және психоанализға қызығушылық танытуы — психиатрияны зерттеуге әкелді. 1952 жылы ол Нью-Йорк университетінің медицина мектебіне жазылып (ағылш. New York University School of Medicine). 1955 жылдың күзінде Колумбия университетіндегі Гарри Грундфестің зертханасында тағылымдамадан өтеді, ол жеке жүйке жасушаларына тәжірибе жасауды үйренеді. 1956 жылдың маусымда Дениз Бистрен үйленіп, сол жылы Монтефиоредегі нью-йорктік клиникада психиатрия бойынша интернатурадан өтеді. Резидентураны ол 1960-62 жылдары Гарвард медицина мектебінде Массачусетс психикалық денсаулық орталығында өтеді.
1957 жылдан 1960 жылға дейін ол Уэйд Маршаллдың Психикалық денсаулық ұлттық институтының лабораториясында жұмыс істеді, осы уақытта Кэндал аплизияны (Aplysia californica) олардың эксперименттер объектісі ретінде таңдау шешім қабылдады. 1962 жылы қыркүйекте Кандел Парижге көшіп келеді де Тауц зертханасында аплизия жүйке жасушаларын зерттейді, және 1965 жылы осы зерттеулердің бірінші нәтижелерін жариялады.
Ғылыми еңбегі
өңдеу| Мақаланың бұл бөлімі әлі жазылмаған. |
Орыс тілінде жарияланымдар
өңдеу- Эрик Кандель. В поисках памяти // Серия «Элементы». Переводчик П. Петров. — Астрель, Corpus — 2012. 736 страниц. ISBN 978-5-271-36938-4
- Эрик Кэндел. Клеточные основы поведения // Переводчики: Н. Алексеенко, Г. Рожкова, П. Костюк, Дмитрий Сухарев. - Москва. Из-во Мир - 1980. 600 стр.
Дереккөздер
өңдеу| Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Category:Eric Kandel |
Сыртқы сілтемелер
өңдеу- Автоөмірбаян Эрика Кендэла Нобель комитеті сайтындағы Мұрағатталған 30 мамырдың 2013 жылы. (ағыл.)
- Interview with Kandel маусым 2006 German/English Мұрағатталған 27 қыркүйектің 2007 жылы.
- Eric Kandel’s Columbia University website Мұрағатталған 14 шілденің 2007 жылы.
- Eric Kandel — A Nobel’s Life Мұрағатталған 19 қарашаның 2005 жылы.
- Eric R. Kandel’s United States Patents Мұрағатталған 3 наурыздың 2016 жылы.