Юнкерлік

Юнкерлік

Юнкерлік(неміс Junkertum, Junker, сөзбе сөз аударғанда жас дворянин) – екінші дүниежүзілік соғысқа дейін тар мағынада: Пруссияның шығыс және орталығындағы провинцияларындағы ірі жер иелері, кең мағынада: Германияның буржуазияланған үстем тап өкілдері.

Юнкерліктің әлеуметтік негізі - дворян – рыцарьлар қауымы. Юнкерлік тап ретінде 16 ғасырда қалыптасты.Юнкерлердің орталығы шығыс Пруссия болды. Юнкерлер өз иеліктерінде шаруаларды еркін биледі, және полициялық билікке ие болды. Олардың вотчиналық юрисдикциясы болған болатын. Олар армияда, мемлекеттік және саяси жұмыстарда үстемдік етті. Мұның өзі көбінесе Пруссияда, кейіннен Германияда милитаристік полицейлік – бюрократтық тәртіптің пайда болуына жағдай туғызды. Ауыл шаруашылығында капитализмнің пруссиялық дамуы юнкерлердің экономикалық жағдайын нығайта түсті, олардың мемлекеттегі басшылық рөлін күшейтті. Герман империализмі юнкерлік – буржуазиялық қауым ретінде қалыптасты. Юнкерлер жүздеген жылдар бойы агрессиялық соғыстар ұйымдастырды, 1945 жылы Гитлерлік Германия талқандалғанға дейін Германияның барлық жерінде өзінің негізгі экономикалық және саяси позициясын сақтап келді. Шығыс Германияда соғыстан кейін демократиялық негізде аграрлық реформа жүргізу нәтижесінде юнкерлік Германияның бұл бөлігінде тап ретінде жойылды.Батыс Германияда юнкерлердің экономикалық және саяси позициясы әлі күнге сақталған. Мұнда ол – рекцияның,милитаризмнің және реваншизмнің тірегі.