Ғани Иляев (21.2.1916, Өзбекстан, Ташкент қаласы – 1991, Шымкент) – қолөнер шебері, КСРО Суретшілер одағының мүшесі (1957). Ұлы Отан соғысына қатысқан.[1]

Ташкент көркемсурет училищесін бітірген (1936). 1945 – 60 жылдары Шымкент көркемсурет-өндіріс шеберханасының, 1960 – 78 жылдары көркемсурет мектебінің директоры болды. Иляев кілем, сырмақ, алаша, басқұрларға арнап ою-өрнек (15 мыңға тарта үлгі) жасады. Ол, әсіресе, өрнектің жатықтығы мен сызықтардың әсем дөңгеленуіне мән беріп, анықтығы мен үйлесімдігін дәл таба білген шебер. 1958 ж. Мәскеуде өткен Қазақ әдебиеті мен өнерінің онкүндігінде Иляевтің 88 туындысы көрмеге қойылып, лайықты бағасын алған. Суретші ою-өрнектердің зооморфтік, өсімдік тектес және геометриялық түрлерін жүйелі зерттеп пайдалануды іске асырды. Оның 500-ден астам еңбегі республикамыздың галереялары мен көркемөнер қорына алынған. “Қыз қуу”, “Сәлем”, “Айтыс” композициялық төл туындылары үйлесімді бояу үндестігімен көзге түседі. “Гүлденген оңтүстік”, “Көктем” атты кілем эскиздері сонылығымен ерекшеленеді. Әсіресе, соңғысында қазақ халқының байырғы қолөнеріне тән қошқар мүйіз, толқын, бұғы мүйіз, құс қанат, құс таңдай сияқты өрнекті оюлар әдемі тоғысқан. Иляев тұскиіздің, сырмақтың, үй ішіне тұтынатын, т.б. алуан түрлі заттардың ою-өрнектерін жасады.[2]

Дереккөздер өңдеу

  1. Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8
  2. «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, IV том