Қажығали Мұханбетқалиұлы

Қажығали Мұханбетқалиұлы — жазушы-публицист, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығының иегері (2014).1942 жылы 8 желтоқсанда Ақтөбе облысы, Байғанин ауданында дүниеге келген. 2020 жылы 13 шілдеде коронавирустан көз жұмды.

Еңбек жолы

1965 жылы Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінің филология факультетін үздік бітірген. Одан кейін Ақтөбе облыстық радио және телевидение комитетінде редактор, облыстық «Коммунизм жолы» газетінде әдеби қызметкер болды. Алматыдағы «Қазақстан» баспасында аға редактор, «Жұлдыз» журналында бөлім меңгерушісі, «Қазақ әдебиеті» газетінде жауапты хатшы, «Жаңа фильм» журналының бас редакторы болған. Кейінгі жылдары ҚР Президенті аппаратында, Парламенті, «Таң Шолпан» журналында қызмет істеген.

Еңбектері

Р.Акутагава, С.Моэм, П.Мэриме, Ти де Мопассан, Д.Фонвизин, С.Чубек, Л.Хонвано, Дж.Одинаев, Х.Абдуллин, Я.Брыль, Л.Колодезный, т.б. жазушылардың жекелеген әңгімелерін және түрікмен жазушысы Т.Жұмагелдиновтың «Егес» атты кітабын, орыс жазушысы А.Скалонның «Бақыттың алтайы түлкісі» атты әңгімелер мен повестер жинағын қазақ тіліне аударған. Өзінің де бірқатар әңгімелері шет елдерде жарияланған ұжымдық жинақтарға енген. «Сырым батыр» атты романының алғашқы тарауларын әдеби журналдарда жариялады. «Сырым Датұлы» жинағын құрастырып, алғы сөзі мен түсініктемелерін жазған. 2004 жылы «Арыс» баспасынан «Сырым Датұлы» атты жинағын шығарды.

Шығармалары: Жұлдызды түндер. Әңгімелер. А., «Жазушы», 1972; Тоғай сыбдыры. Повестер мен әңгімелер. А., «Жазушы», 1974; Жаңғырық. Әңгімелер мен повестер. А., «Жалын», 1978; Старые друзья. Рассказы и повести. А., «Жазушы», 1981; Қайдасың сен, махаббат. Әңгімелер мен повестер. А., «Жалын», 1984; Дороги жизни. Рассказы и повесть. А., «Жазушы», 1986; Сынық терезе. Әңгімелер мен хикаяттар. «Елорда», 2003; Жалғыз жиен. Әңгімелер менповестер. «Жазушы», 2005; Алабұға, аққайран. «Бауыр», 2008.

2003 жылы ҚР-ның еңбек сіңірген қайраткері атағы берілді. Тәуелсіздіктің 10 жылдығына арналған медалімен марапатталған, Байғанин ауданының Құрметті азаматы.

Мемлекеттік марапаттары

2002 жылы Байғанин ауданының Құрметті азаматы. 2003 жылы Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері. 2013 жылы «Құрмет» орденінің иегері. 2014 жылы «Тар кезең» тарихи романы үшін Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығының иегері атанды. 2017 жылы халықаралық қазақ ПЕН-клубы сыйлығының лауреаты.