Қазақстандағы әкімшілік-аумақтық реформа (1993)

1993 жылғы Қазақстандағы әкімшілік-аумақтық реформа — 1990 жылғы 25 қазанда Тәуелсіздік алғаннан бері Қазақстанның әкімшілік-аумақтық құрылымын өзгерту жөніндегі алғашқы маңызды шаралар жүйесі болып табылады.

Реформаның негізі «Қазақстан Республикасының әкімшілік-аумақтық құрылысы туралы» 1993 жылғы 8 желтоқсандағы №2572-XII Қазақстан Республикасының Заңы болды[1].

Заңға сәйкес ел аумағында мынадай өзгерістер болды:

  • Бұрынғы ауылдық кеңестер ауылдық округтерге айналдырылды (бастапқыда заңға ауылдық жерлер де кірді, бірақ олар 2013 жылғы 21 қаңтардағы №72-V басқа заңмен біріктірілді[2]);
  • Бұрынғы қалалық және қалалық кеңестер сәйкесінше қалалық және қалалық әкімшіліктерге айналды;
  • Халқы 50 адамнан аз елді мекендер елді мекендер тізімінен жойылуға тиіс, олар көрші елді мекендерге қосылды;
  • Қала әкімшілігіне бағынатын қалалар мен тек сол елді мекендер (бұрынғы қалалық типтегі елді мекендер) қалалық елді мекендердің құрамына кірді; басқа елді мекендер автоматты түрде ауылдық елді мекендерге айналды;
  • Қалалар ішіндегі аудандар қала облыстық немесе республикалық бағыныстағы, ел астанасы болған және 400 мыңнан астам адам болуы тиіс болған жағдайда ғана қалыптасты;
  • Облыстар мен аудандарды, олардың атауларын, облыстардың немесе аудандардың орталықтарын тағайындауды, қалалардың мәртебесін белгілеуді білім берудегі немесе жоюдағы өзгерістерді ел президенті жүзеге асыра алады;
  • Облыстардың немесе республикалық бағыныстағы қалалардың аумағындағы өзгерістерді ел үкіметі жүзеге асыруы мүмкін;
  • Аудандардың, облыстық немесе аудандық бағыныстағы қалалардың, олардың әкімшіліктерінің, ауылдық округтердің, кенттік әкімшіліктердің аумағын өзгертуді, ауылдық елді мекендерді құруды және жоюды өңірлік атқарушы және өкілді билік органдары жүзеге асыруы мүмкін;
  • Елді мекендер аумағындағы өзгерістерді аудандық атқарушы және өкілді билік органдары жүзеге асыруы мүмкін;
  • Қалалық аумақтардағы өзгерістерді қаланың атқарушы және өкілді органдары енгізе алады.

Дереккөздер

өңдеу