Қазақстан Республикасының Ұлттық мемлекеттік кітап палатасы

Қазақстан Республикасының Ұлттық мемлекеттік Кітап палатасыҚазақстанда шығатын басылымдардың жарыққа шығуына бағыт-бағдар беріп, халықаралық стандарт талабына сай тіркеуге алатын, баспа және баспасөз өнімдерін жинап, сақтайтын, статитикасын жүргізетін бірден-бір ғылыми-библиографиялық орталық болып саналады.

Ғылыми-библиографиялық көрсеткіштер шығару, баспасөз статистикасын жүргізу, жүйеленген каталогтар негізінде баспаларға, мекемелерге, жекелеген адамдарға ақпараттық-библиографиялық анықтамалар беру – Кітап палатасының негізгі қызметінің бірі. Ұлттық мемлекеттік Кітап палатасы баспаларға және баспа өнімдерін шығаратын ұйымдарға, штрих белгілер (ISBN, ISSN, ISМN) беруді жүзеге асырады.

Тарихы

өңдеу

Қазақ КСР Мемлекеттік Кітап Палатасы Қазақстан Орталық Атқару Комитеті мен Қазақ КСР Халық Комиссарлары Кеңесінің 1937 жылғы 19 шілдедегі "Қазақ КСР Мемлекеттік Кітап Палатасын құру туралы" бірлескен Қаулысы негізінде ұйымдастырылды. Кітап Палатасы 1937-1945 жылдары Қазақстаның Оқу Халық Комиссаритына, 1945-1953 жылдар аралығында Қазақ КСР Министрлер Кеңесі жанындағы мәдени-ағарту мекемелері басқармасына, 1953-1963 жылдары Қазақстаның Мәдениет министрлігіне, ал 1963 жылдан бастап, Қазақ КСР Министрлер Кеңесінің Баспасөз жөніндегі Мемлекеттік кабинетіне бағынды. Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Кітап Палатасы Қазақстан Республикасы Министрлер кабинетінің 6 сәуір 1993 жылғы №270 қаулысымен Қазақстан Республикасының Ұлттық Мемлекеттік Кітап Палатасы болып өзгертілді. Қазіргі кезде Қазақстан Республикасының Ұлттық мемлекеттік Кітап палатасы Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрлігінің құзырында.

Кітап палатасының қызметінің мақсаты Қазақстан Республикасының Баспасөз мұрағатын, мемлекеттік библиографияның, баспасөз статистикасының республикалық ғылыми орталығын құру, орталықтандырылған каталогтендіру; республика аумағында шығатын барлық баспасөз туындыларын есепке алу және ғылыми тұрғыдан өңдеу, жөніндегі мемлекеттік бағдарламаны іске асыру, сондай-ақ кітаптарды халықаралық стандартпен нөмірлеу (International Standard Book Numbering) және сериялық басылымдар (International Standard Serial Numbering), ноталық басылымдар(International Standard Music Numbering) штрих-кодтар беру, КБЖ (кітапханалық-библиографиялық жіктеу) жөніндегі функцияны орындау болып табылады.

Кітап палатасының Баспасөз мұрағаты қорында 5 миллионнан астам баспа өнімдерінің міндетті даналары сақталуда.

Қазақстан Республикасы Ұлттық Мемлекеттік Кітап палатасында ISBN және ISSN Агентство бар. Кітап палатасының ISBN Агентствосы, Лондонда орналасқан ISBN Халықаралық Агентствасына мүше болды. Қазіргі кезде Қазақстан Республикасында мерзімді басылымдарға халықаралық ISBN, ISSN, ISMN белгілерімен қатар штрих-коды беріле бастады. Сондай-ақ, кітаптарды халықаралық стандартпен нөмірлеу ISBN(International Standard Book Numbering) және сериялық басылымдар ISSN(International Standard Serial Numbering), ноталық басылымдар ISMN (International Standard Music Numbering) штрих-кодтар беру қызметін орындайды.

Міндеттері

өңдеу
  • Қазақстан Республикасында барлық мерзімді басылымдардың шығатын басылымдардың даналарын Мұрағатқа жинау, тіркеуге алу;
  • Қазақстан Республикасының Баспасөз мұрағатындағы міндетті даналардың сақталуын қамтамасыз ету, мерзімді басылымдардың туындыларын сақталуын бақылауға алу;
  • Еліміздегі ғылыми мекемелерді, кітапханаларды, ғылыммен айналасатын орталықтарды библиографиялық ақпаратпен: жылнамалар және анықтамалармен қамтамасыз ету;
  • ҚР Ұлттық мемлекеттік Кітап палатасының Баспасөз мұрағаты қорында мерзімді басылымдарды толықтыру және сақтау;
  • Қазақстан Республикасында шығатын баспа өнімдеріне халықаралық ISBN, ISSN, ISMN штрих-кодын беруді қамтамасыз ету;
  • Қазақстан Республикасында басылып шыққан жариялымдардың, материалдандың негізгі түрлерінің библиографиялық өңделуін жүзеге асыру;
  • Қазақстан Республикасында шығатын мерзімді басылымдардың (газет, журнал, жалғаспалы басылым, т.б.) статистикалық есебін жүргізу;
  • Қазақстанда шығатын кітап пен журналдарға ӘОЖ (әмбебеп ондық жіктеу) индексін беру;
  • Қазақстан Республикасында 1917 жылдан бері басылып шыққан жарияланымдардың, материалдардың барлық түрлеріне, Кітап палатасының қорында 1917 жылға дейін басылып шыққан әдебиетті қамтитын каталогтар мен картотека жүйесін жүргізу;
  • Қазақстан Республикасы туралы шетел елдерде шыққан материалдарды жинау;
  • Қазақстанда алыс және жақын шет елдері туралы жарияланған туындыларды, материалдарды анықтау, есепке алу, библиографиялық сипаттама жасалған карточкаларды басқа кітапханаларға, ғылыми мекемелерге жіберу;
  • Еліміздің мемлекеттік, қоғамдық орындардан, жеке тұлғалардан түскен сұраныс бойынша баспа өнімдерін алып беру;
  • Баспасөз Мұрағатында сақтаулы басылымдардың электрондық көшірмесін жасау;
  • Республиканың мерзімді басылымдар туралы ғылыми-зерттеу, білім беру ісі туралы социологиялық зерттеулер жүргізу және ғылыми-практикалық семинарлар, конференциялар, "дөңгелек үстелдер" ұйымдастыру;
  • Кітаптарға көрмелер мен жәрмеңкелерді өткізуді ұйымдастыру.

Құрылымы

өңдеу

Бүгінде Кітап палатасының атқаратын негізі міндеттеріне сәйкес мынадай бөлімдер жұмыс істейді:

  • "Қабылдау және бақылау" бөлімі
  • "Баспасөз статистикасы, кітап және оқу социология" бөлімі
  • "Мемлекеттік библиография" бөлімі (қазақ және орыс топтары)
  • "Анықтама-барлау" бөлімі
  • "Ретроспективтік библиография және Қазақстантану" бөлімі
  • "Ақпараттық технология" бөлімі
  • "Әдістемелі-редакциялық баспа" бөлімі
  • "Баспасөз мұрағаты" бөлімі
  • "Ғылым және кітап нарығы мен баспасөз өнімдерінің мониторингі" бөлімі
  • "Қаржы экономикалық" бөлімі
  • "Жалпы" бөлім

Шығарылатын басылымдар

өңдеу
  • Кітап шежіресінде
  • Журнал мақалаларының шежіресі
  • Газет мақалаларының шежіресі
  • Рецензиялар шежіресі
  • Қазақстан Республикасының баспасөзі ... Статистикалық жинақ
  • Бейнелеу өнері, картография және ноталар шежіресі
  • Қазақстандық басылымдар
  • Мерзімді және жалғасты басылымдар шежіресі
  • Автореферат және диссертация шежіресі
  • Қазақстан республикасы кітаптарының жылнамасы

Тағы қараңыз

өңдеу

Сыртқы сілтемелер

өңдеу