Қазақстан — Марокко қатынастары
Қазақстан — Марокко қатынастары — Қазақстан Республикасы мен Марокко Корольдігі арасындағы қатынастар.
Дипломатия
өңдеуЕкі ел арасындағы алғашқы саяси қарым-қатынастар 1992 жылғы 26-28 мамырда Корольдіктің Сыртқы істер министрінің орынбасары Абдель Латиф Мулин бастаған Марокко СІМ делегациясының Қазақстанға жасаған сапарынан басталды.
Байланыстар
өңдеу2006 жылғы 21-22 тамызда Астанаға Марокко Королінің арнайы өкілі, Ауыл шаруашылығы және теңіз, балық шаруашылығы министрі Мұхаммед Лаэнсер іс-сапармен келді. Ол ҚР Мемлекеттік хатшысы О.Әбдікәрімовтың қабылдауында болып, оған Марокко монархының Қазақстан Президенті Н.Назарбаевтың атына екіжақты ынтымақтастықты жандандыру ұсынысы бар жолдауын табыстады. Сонымен қатар, ол ҚР Сыртқы істер министрі Қ.Тоқаевпен және ҚР Ауыл шаруашылығы министрі А.Есімовпен кездесті.
2011 жылы ҚР Сыртқы істер министрлігі мен Марокко Сыртқы істер министрлігі арасында консультациялар өткізу туралы өзара түсіністік туралы Меморандумға қол қойылғаннан бері саяси консультациялардың 3 раунды өткізілді:
2011 жылы 6-8 қазан аралығында Рабат қаласында өтті. Қазақстандық тарапты Сыртқы істер министрінің орынбасары Қ.Сарыбай, марокколық тарапты Сыртқы істер министрлігінің Мемлекеттік хатшысы Л.Ахарбаш басқарды.
2013 жылы 11-12 желтоқсан аралығында Астана қаласында өтті. Қазақстандық тарапты Сыртқы істер министрінің орынбасары Қ.Сарыбай, марокколық тарапты Сыртқы істер министрлігінің Бас хатшысы Н.Бурита. Сапар барысында Н.Бурита ҚР Парламенті Сенатының төрағасы Қ.Тоқаевтың қабылдауында болып, ҚР Мұнай және газ министрлігінің жауапты хатшысы Қ.Сафиновпен кездесті. ҚР Президентінің жанындағы Мемлекеттік басқару академиясының ректоры Б.Әбдірәсіловпен өткізген кездесу қорытындысы бойынша ҚР Президенті жанындағы Мемлекеттік басқару академиясы мен Марокко Корольдігіндегі Дипломатиялық зерттеулер академиясы арасында өзара түсіністік және ынтымақтастық туралы Меморандумға қол қойылды.
2016 жылы 15-16 ақпан аралығында Рабат қаласында өтті. Қазақстандық делегацияны ҚР Сыртқы істер министрінің орынбасары А.Мусинов, марокколық делегацияны МК Сыртқы істер министрлігінің делегат-министрі Н.Бурита басқарды.
2017 жылғы 29 мамырда Президенттің арнайы өкілі – ҚР Сыртқы істер министрінің орынбасары А.Камалдинов Марокко Корольдігіне жұмыс сапарымен барды. Сапар барысында Арнайы өкіл Марокко Сыртқы істер министрі Н.Буритамен кездесіп, ҚР Президенті Н.Назарбаевтың Марокко Королі Мұхаммед VI атына жолдаған 2017 жылғы 10-11 қыркүйекте Астанада өтетін ИЫҰ Ғылым және технологиялар жөніндегі І Саммитке қатысуға шақыру хатын табыстады.
2017 жылғы 9-11 қыркүйек аралығында МК Сыртқы істер министрі Н.Бурита Марокко Королінің арнайы өкілі ретінде ИЫҰ Ғылым және технологиялар жөніндегі І Саммит жұмыстарына қатысты. Сапар барысында ол ҚР Сыртқы істер министрі Қ.Әбдірахмановпен кездесті.
2018 жылы 27 қыркүйекте Нью-Йоркте ҚР Сыртқы істер министрі Қ.Әбдірахманов пен МК Сыртқы істер министрі Н.Бурита Қазақстан Республикасының Үкіметі мен Марокко Корольдігінің Үкіметі арасындағы Дипломатиялық және қызметтік паспорттардың иелері үшін визалық талаптардан босату туралы келісімге қол қойылды.
2022 жылғы 17 қаңтарда Рабат қаласындағы резиденциясымен Қазақстан Республикасының Марокко Корольдігіндегі алғашқы Елшісі С.Сайлауқызы Марокко Королі Мұхаммед VI Cенім грамоталарын тапсырды.
2014 жылғы 10-12 қараша аралығында ҚР Парламенті Сенатының Төрағасы Қ.Тоқаев еліміздің парламенттік делегациясын басқарып, ресми сапармен Рабатқа барды. Сапар барысында Спикер Қ.Тоқаев МК Кеңесшілер палатасының төрағасы М.Әл-Шейх Биядилламен, Өкілдер палатасының (төменгі палата) төрағасы Рашид Әл-Аламимен, Премьер-министр Абделилла Бенкиранмен, сондай-ақ, Марокко Королінің Арнайы өкілі, Король кеңсесінің басшысы Омар Аззиманмен кездесіп, оған ҚР Президенті Н.Назарбаевтың Марокко Королі Мұхаммед VI-ны Қазақстанға ресми сапармен келіп, оның шеңберінде Әлемдік және дәстүрлі діндер көшбасшыларының V Съезіне қатысуға шақыру хатын табыс етті.
2018 жылғы 6-7 желтоқсан аралығында Рабат қаласында Парламентаралық одақтың кезекті Халықаралық конференциясы өтіп, оған ҚР Парламенті Сенатының депутаты Н.Төреғалиев қатысты.
ҚР Парламенті Сенатының депутаттары Т.Мұқашев пен Ғ.Дүйсембаев 2019 жылғы 4-6 қазан аралығында Марракеш қаласында өткен ЕҚЫҰ Парламенттік Ассамблеясының күзгі отырысына қатысты.
Екі мемлекеттің Парламенттерінде парламенттік достық топтары құрылып, жұмыс істеуде.
Көпжақты ынтымақтастық
өңдеуҚазақстан мен Марокко халықаралық ұйымдар аясында өзара белсенді әрекеттесіп келуде.
2010 жылы 1-2 желтоқсанда МК Сыртқы істер министрлігінің Мемлекеттік хатшысы Латифа Ахарбаш ханым Астанада өткен ЕҚЫҰ Саммитіне қатысты.
2011 жылы 28-30 маусым аралығында МК Сыртқы істер министрлігінің Мемлекеттік хатшысы Л.Ахарбаш Астанада өткен 38-ші ИЫҰ СІМК отырысына қатысты.
2013 жылы 9-11 желтоқсан аралығында Конакри қаласында (Гвинея Республикасы) өткен ИЫҰ СІМК 40-шы сессиясы аясында ҚР Сыртқы істер министрі Е.Ыдырысов МК Сыртқы істер министрі С.Мизуармен кездесті.
2018 жылы 27 қыркүйекте Нью-Йоркте ҚР Сыртқы істер министрі Қ.Әбдірахманов пен МК Сыртқы істер министрі Н.Бурита екіжақты кездесу өткізді.
Марокко Қазақстанның «Терроризмнен азат әлемге қол жеткізуге арналған мінез-құлық кодексі» және «Ядролық қарудан азат әлем құру туралы жалпыға бірдей декларация» бастамаларын қолдады.
2021 жылғы 25 ақпанда марокколық тарап Азық-түлік қауіпсіздігі жөніндегі ислам ұйымының Жарғысына қол қойды. Қазіргі уақытта елдің мүдделі мекемелері ратификациялау жұмыстарын жалғастыруда.
2021 жылғы қазанда Марокко 2022-2024 жылдарға БҰҰ Адам құқықтары жөніндегі кеңесіне Қазақстан кандидатурасына оң дауыс берді.[1]
Дереккөздер
өңдеу- ↑ Қазақстан Республикасының Марокко Корольдігіндегі Елшілігі. Тексерілді, 21 қыркүйек 2023.