Қарамойын шақшақай
Қарамойын ШАҚШАҚАЙ (Motacilla personata) - бұл басы мен төсі қарамен боялған ақ шақшақайдың көшірмесі.
| White wagtail | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 M. alba alba
| ||||||||||||||
| Амандық күйі | ||||||||||||||
| Ғылыми топтастыруы | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
| Екі-есімді атауы | ||||||||||||||
| Motacilla alba Linnaeus, 1758 |
Биологиялық сипаттама өңдеу
Қарамойын шақшақайдың тек қана маңдайы және көзінің айналасы - ақ, бастың қалған бөлігі, мойны, тамағы және төсі - толығымен қара түсті. Қарамойын шақшақайдың қалған бөлігі ақ шақшақайдың көшірмесі, Батыстағы көптеген мамандар күні бүгінге дейін оларды бір түр деп есептеуін кездейсоқтық деуге болмайды. Ұяларын анда-санда биік ағаштардың қалың бөрікбасына орналастырады. Ата-енелері балапандарды ұяда 17 күндей және ұядан ұшқан соң сонша уақыт қоректендіреді. Жылына екі рет жұмыртқа салып, екі рет балапан өргізеді.
Таралуы өңдеу
Ақ шақшақайды қалай киліктіргеніне қарамастан, қарапайым шақшақай Қазақстанның бүкіл оңтүстік жартысына, соның ішінде көбінесе адам елді мекендерін өкшелеп, теңіз деңгейінен 3 000 метрге дейін жоғары нағыз биік тауларға көтеріле отырып, оңтүстік және шығыстың таулы өңірлеріне кеңінен орнығуда. Адамдары көп қалаларда, мысалы, Алматыда өмір сүреді. Көп қабатты үйлердің шатырындағы қуыстарда балапандарын өргізіп, кей-кейде жүріп жатқан адамдар аяғының астынан жем жейді. Қазақстанда - ақпаннан қыркүйектің соңына дейін, оңтүстікте қазанның бірінші күніне дейін кездеседі.
Дереккөз өңдеу
1. Мектеп энциклопедиясы. Алматы: Атамұра, 2010.
- ↑ BirdLife International Motacilla alba. IUCN Red List of Threatened Species. Version 2013.2. International Union for Conservation of Nature (2013). Тексерілді, 26 қараша 2013.