Қараторғай тұқымдастар

Қараторғай тұқымдастар(Sturnidae) - сайрағыш торғайлар отряд тармағының торғайтәріздестер отрядына жататын 73 тұқымдастардың біреуі.Олардың атамекені - Африка және тропиктік Азия.Еуропаның Қоңыржай ендігінде бірнеше түрлер ғана кездесед.Бұлар - өте ширақ және қауымдасып өмір сүретін құрлықтық-ағашшыл құстар.Дене мөлшері торғайлардан шауқарға дейінгі шамада(50-150 г).Олар ашық табиғи көріністерде - дала және шөлден тауларға дейін қоныстанады.Сондай-ақ орманды дала және игерілген аудандарда, мәдени көріністі ортада орнығуды ұнатады.Тек қана тұтасқан қалың тоғайларда(мысалы, тайга типтес) бұл тұқымдасқа жататын құстардың өкілдері өмір сүрмейді.

Көптеген түрлер қопсыған ұяларын сан алуан қуыстарға - жерден қазылған інде, тас аралықтарына, құрылыс шатырларына, т.б. орналастырып, топтасып өмір сүреді.Қолдан жасалған ұялау орындарына ынталына орналасады.Жұмыртқалары безендірілмеген, алайда қабығының түсі көгілдір(көбінесе), жасылдау немесе қызғылтсары болып келеді.Аталықтары жақсы сайрайды, оның үстіне тұқымдастардың көптеген өкілдері бөгде дыбыстарға еліктей алады немесе құйқылжытады.Араластырып қоректенеді. Жаздың алғашқы жартысында негізінде бунақденелілерді жейді, балапандарын да солармен қоректендіреді, ал күзге таяу, жидекредің пісуіне қарай, солармен қоректенуге ауысады.Сол кезде қараторғай текті құстар ауыл шаруашылығына төтенше пайда келтіреді(мысалы алаторғай - шегіркелерді жоятын құстардың ішіндегі ең жақсы құс), бір кездерде нағыз зиянкестер болып шығады.

Дереккөздер

Құстар.Мектеп энциклопедиясы.Ковшарь А.Ф., Ковшарь В.А.