Қарақұрт (шоқжұлдыз)

Қарақұрт – батпайтын шоқжұлдыздардың бірі. Оның аспандағы көрінісі – тарбиып тұрған, нақ қарақұрттың өзі. 1948 жылы шоқжұлдыздан өте жарық кеңістік радиосәулесі табылды. Оның атауы - «Кассиопея А». 1951 жылы осы аумақтан өзі әлсіз ғана жарық шашып, секундына 8 км жылдамдықпен ұлғайып бара жатқан шүйке-талшықты тұмандық ашылған.

Қарақұрт (Кассиопея)
лат. Cassiopeia (і. с. Cassiopeiae)
Cassiopeia constellation map ru lite.png
Қысқартылуы

Cas

Символы

Қарақұрт (Тақта отырған патшайым)

Тура көтерілуі

22h 52m бастап  3h 25m дейін

Еңістігі

+46° бастап  +77° дейін

Ауданы

598 кв. градус
(25 орын)

Ендіктерде көрінуі

+90° бастап  −13° дейін

Ең жарық жұлдыздары
(көрінерлік жұлдыздық шама < 3m)
  • Шедар (α Cas) — 2,24m
  • Каф (β Cas) — 2,27m
  • Нави (γ Cas) — айнымалы, 2,47m
  • Рукба (δ Cas) — 2,68m
Метеор ағындары

жоқ

Көршілес шоқжұлдыздар

ЖұлдыздарӨңдеу

Шоқжұлдыз құрамындағы γ және ρ жұлдыздарының табиғаты ерекше. γ жұлдызы 1937 жылда, Қарақұрттағы ең жарық жұлдыз саналған болатын. Алайда, оның өзгеруін ғалымдар, осы жұлдыздың ішінде жарылыс болып, атмосферасы жайылып, бір бөлігі кеңістікке таралғанымен түсіндіреді. Ал ρ жұлдызының жарығы құбылмалы: негізінен жұлдыз сияқты жарқырап, кенеттен күрт әлсіреп, көмескіленіп барып, көрінбей кетеді. Сонымен қатар, η жұлдызы әп-әдемі қос жұлдыз болып көз тартады. Түсі – алып жұлдызға жататын, сарғыш. Серігі – қызыл түсті кішкене жұлдыз. Жұлдыздың беткі температурасы 3000 градус. Айта кетсек, μ жұлдызы бізден 1 секундта 100 км жылдамдықпен алыстап кетеді. γ, ρ , η , μ , жұлдыздарын байқау үшін телескопты қолданады.

ДереккөздерӨңдеу

[1]

  1. АСТРОНОМИЯ: Энциклопедия/Авторы-құрастырушысы Жүніс Сахиев.- Астана: Фолиант, 2014.-692 б.