Қарқаралы 1

Қарқаралы 1-қола дәуіріндегі қоныс орны.

Қарағанды облысы Қарқаралы қаласынан 12 км жердегі Қарқаралы өзеннің оң жағалауында.

Ол жерден 1940 жылында геолог А.И. Могилевский мыс қорытатын пеш орындарын, шлактар тапқан.

1949 жылында өлкетанушы В.Е. Ясенецкая қола дәуіріне жататын шаруашылық бұйымдарын жинастырған.

1962 жылына Орталық Қазақстан археологиялық экспедиция (жетекшісі Ә.Марғұлан) кең көлемде зерттеу жұмыстарын жүргізген.

Ескерткіштен қыш ыдыстар сынықтары, тау-кен ісіне қажетті саймандар (қайла, тас кетпен, сына, балта, т.б.) тастан және қоладан жасалған найза мен садақ ұштары, балғалар, пышақтар, үй жануарлары мен жабайы аңдар сүйектері, ұршықтар, рудалар, дәнүккіштер секілді тұрмысқа және шаруашылыққа қажетті заттар табылған. Олардың бір қатарын қарап, ескерткішті қола дәуірінің соңғы кезеңіне жатқызуға болады. Табылған заттар мұнда ежелгі металлургтер өмір сүргенін және олар мал өсірумен, егін егумен шұғылданғанын көрсетеді.