Қатысушы:S. Molor-Erdene/зертхана
С.Молор-Эрдэнэ: /1962 ші жылдың наурыз айының 14 ші жұлдызында Моңғол мемлекеті, Төв аймағының Жарғылынты сұмынында дүниеге келген. /
Ол философ, жазушы, лектор, көпшіліктің интеллигенті. “Молор-Эрдэнэ Философия Академиясы” ның негізін қалаған және академияның бастығы болып істейді. 20шақты кітаптың жазушысы, және де 10 шақты кітаптың аудармашысы.
Білім беру
· 1980 ші жылы Төв аймағының Жарғылынты сұмындық 10 жылдық мектебін бітірген.
· 1982-1987 ші жылдары Германияның Дрезден қаласының Техникалық Университетін Жылу станциясының Конструктор инженері мамандығымен бітірген.
· 1993-1997 жылдары Германияның Дрезден қаласының Техникалық Университетінде Доктор-Инженерлік атағын қорғаған.
· 2003-2007 ші жылдары Мюнхен Университетінде Философия Докторы атағын қорғаған.
Докторлық жұмыстары
• 1993 – 1997ші жылдары Дрезден қаласының Техникалық Университетінде “Дамып келе жатқан елдерді күн энергетикалық қуатымен қанымдау” тақырыпта диссертация жазып Инженер Докторлық атағын қорғаған.
• 2003 – 2007 ші жылдары Мюнхен университетінде “Өнер этикасы деген білім этикасы” тақырыпта докторлық диссертация жазып Философия Докторы атағын қорғаған.
Конференциялар:
· Азия философия конференциясы,Алматы,Қазақстан “Пост коммунизмнен кейінгі Моңғол елі” 2008
· Азия философия конференциясы,Фукуока,Жапония “ Сартрдың болмыс және емес кітабының аудармасы ” 2011
· Бастаушы және Ұйымдастырушы Ұланбатырдағы Моңғолдың алғашқы Философиялық конференциясы, “Моңғолиядағы бостандық” 2015
· 8ші халықаралық Эксперименттік Театр фестивалі Шаңхайдың Театр Академиясы “Мен Гамлетпін/Мен Моңғолмын” 2015
Молор-Эрдэнэ Философиялық академиясы
Философиялық академияның мақсаты адамзаттың философиясының білімін көпшілікке танытып өмірге қолдануға көмектесіп демеу. Алғаш Грек, Индия және де Қытайдан шыққан философия мамандық саласы тек қана жоғарғы оқу орындарында ғана айтылып қоймай қоғамға таралып адамдардың адамгершілігі мен эстетикалық білімін жоғарылатып тұрақтануға жақындатып көпшіліктің меншігі болуға тиіс. Философиямен танысу арқылы бостандық пен құқықтан тыс білімтану жайлы дұрыс түсінікті болады. Философия академиясының енді бір мақсаты әлем елдерінің философ адамдарымен танысып олардың жазған кітаптарын оқып түсінуге көмектеседі. Бүгінгі күні философия қалай дамып жатқанымен танысып бірдей деңгейдегі академиялық орталықтарымен біріге отырып өзге елдердің философтарын елімізге шақырып лекция оқытып үйрену мақсатта.
Кітаптары
• “Әлем Ой Білім”, Улаанбаатар қаласы, 2004
• “Ақыл Зерде Ізгілік”, Улаанбаатар қаласы, 2005
• “Пікір Сезім Шығармашылық”, Улаанбаатар қаласы, 2006
• “Моңғолдардың қара сандығының саясаты”, Улаанбаатар қаласы, 2010
• “Беткі Моңғолда Жаңа заман жоқталуда”, Улаанбаатар қаласы, 2011
• “Моңғолдың келісім шарты”, Улаанбаатар қаласы, 2011
• “Шыңғыстың этикасы”, Улаанбаатар қаласы, 2012
• “Ағарту, 100 түсінік”, Улаанбаатар қаласы, 2013
• “Бостандық – Ардақты сөз”, Улаанбаатар қаласы, 2017
• “Тең құқық – Тең мүмкіндік”, Улаанбаатар қаласы, 2018
• “Әділеттілік – Әділет қоғам”, Улаанбаатар қаласы, 2019
• “Философия оқулығы №1”, Улаанбаатар қаласы, 2019
• “Философия оқулығы №2”, Улаанбаатар қаласы, 2019
• “Философия оқулығы №3”, Улаанбаатар қаласы, 2019
• “Жаңа заман мәселесі 1: Моңғолдың бүгіні”, Улаанбаатар қаласы, 2020
• “Жаңа заман мәселесі 2: Моңғолдың ертеңі”, Улаанбаатар қаласы, 2020
• “Жаңа заман мәселесі 3: Моңғолдың кешесі”, Улаанбаатар қаласы, 2020
• “Индия Философиясы және Мен” Улаанбаатар қаласы, 2021
• “Қытай Философиясы және Біз” Улаанбаатар қаласы, 2021
• “Арабия Философиясы және Адам” Улаанбаатар қаласы, 2021
Аударған философия кітаптары:
• Эрих Фромм “Бар немесе Болу”, Улаанбаатар қаласы, 2009
• Мартин Хайдеггер “Бар және Уақыт”, Улаанбаатар қаласы, 2011
• Жан Пол Сартр “Бар мен Жоқ”, Улаанбаатар қаласы, 2017
Аударма қоғамы,психология,ғылми кітаптары:
• Ричард Прехт: “Мен кіммін, солай десем қанша менмін?” Улаанбаатар қаласы, 2013.
• Эрих Фромм: “Сүю Өнері” Улаанбаатар қаласы, 2015.
• Психолог - DK London Book series. Улаанбаатар қаласы, 2014.
• Ғылым- DK London Book series. Улаанбаатар қаласы, 2015.
Аударма романдары:
• Труман Капоте: Тиффанидің жанындағы таңғы ас 2015. Америка романы
• Элиас Канетти: Марракэш қаласының дауысы. 2016. Германия романы
• Ким Ионг-Ха: Мен өзім шештім. 2016. Корея романы
• Шү Зечэн: Пекин қаласында жүгірудемін. 2018. Қытай романы
• Рю Мураками: Токионың мисо сорпасы. 2019. Жапон романы
3 ақ кітап жобасы
3 ақ кітап Орыс, Қытай, Ағылшын, Буриад, Қазақ тілдеріне аударылып Ұйғыр, Тодо жазылымына түсірілгені арқылы тіл мәдениетінің қомақты жобасы болып жалғасуда. Осы жоба барысында 3 ақ кітапты 7 түрмен оқуға мүмкіндік бар.
“Біз Ішкі Моңғол, Буриад және Қазақ халықтарымен бірігіп Моңғол елінің келешегін бірге жасай аламыз дегенге сенімдіміз. Бірлік, тең құқық, бостандық үшін осы барлық жұмыстарды жасадық дегенді осы орайда айтқым келеді. Біздің бірліктегі келешегімізде ілім білім маңызды міндет атқарады. Білім дегеніміз күш қуат!”
3 қызыл кітап
Бостандық - ардақты сөз
1. Бостандық есімді бұл кітап адамның ақыл ойының бостандығына артығырақ бағытталып жазылып қоғам ішінде қалай бірігіп бостандықта жұмыстап өмір сүру жайлы әңгімелеген. Бостандық дегенде міндетті түрде көптеген таңдаулар талап етіп солардың ішінен мен таңдау жасаймын деген түсінік десек тағы өрескел болмақ. Себебі таңдауды көп ету үшін өзі әсер ете алу қабылеті маңызды сондықтан өзінің шыдамдылығы мен беріліміне байланысты таңдау көбейеді.Бостандық шын мәнінде ақыл ой бостандығы.Ақыл ой бостандығында болу үшін кітап оқып ақылын дамыту маңызды. Менің бостандығым өзгенің бостандығымен шектеледі емес керісінше тіпті кеңіп өрісін кеңейте беру қажет. Осылайша екі адамның бостандығы бір біріне бөгет болмай керісінше өрісін кеңейтіп бостандық екі есе үлкеюге тиіс.Азаматтардың бостандығы бірігіп қоғамның үлкен бостандығы болып, халықтың бостандығы біріксе ұлттық бостандықтың мәні мен мазмұны одан әрі өрісін кеңейтеді.
Тең құқық -Тең мүмкіндік
2. "Тең құқық - Тең мүмкіндік" атты бұл кітап Моңғол адамдарға арналған кітап. Бүгінгі кезігіп отырған мәселелерге жауап бере алатын кітап. 100 жыл бұрын осындай кітап жазылған болса Моңғолдар төрелер, байлар, шенеуніктер, иелер деген сияқты барлық артта қалушылықтан толықтай арылған болар еді. Өкініштісі не дегенде тең құқықты социализм кезінде жаңадан қолдана бастап Демократия кезінде жойып тастаған. Осылайша бүгінгі күні Моңғолдар 100 жыл бұрыңғы қалпына қайта түсіп қайтадан жоғарғылар төрелер шенеуніктер иелер деген сияқты адамдарды желіктіріп жаңа феодализм қайта пайда болды. Моңғолдардың тең құқықсыз болуы ең үлкен жеңіліс. Жоғарғылар байлар хандар қашан да ақылсыз болады. Сондықтан да Франция револиюциясы, Орыс револиюциясы, Қытайдың мәдениет револиюциясы барлығы да тең құқық үшінгі револиюциялар болған. Себебі тең құқықты болғаннан кейін ғана бостандықты болу мүмкіндігі бар.
Әділеттік - Әділет қоғам
3. Әділеттік деген бірлікке, бірігіп жұмыстауға және де қоғамдануға қажетті. Әділеттілікті ұстану дегеніміз әділ азамат, әділеттілікті ұстану және де әділетті білімдермен танысып түсініп қолдану деген қоғамда негізгі міндет атқарады. Одан тыс әділеттілікті қорғайтын мамандық салаларын ұмытуға болмайды. Әділеттік деген бір бірін деу өзгеше айтқанда сен солай болсаң мен мұндаймын деген алыс берістік жайлы түсінік. Әділеттілік дегеніміз қоғамдағы адамгершіліктің өлшемі, адамдардың арасындағы принцип және де үйреніп білуге тиісті білім. Әділеттілік әрине махаббатта да дінде де және де саясатта қолданылуға тиісті қымбат әрекет. Егер де оларда әділеттілік жоқ болса шындық жоқ деген сөз. Шындық жоқ жерде жалған орын алады.
Жалған қоғамда адамдар тек қана ренжиді және аяйды. Біз женгенбіз деу емес жеңілген деуге боларлық.
3 ақ кітап
Әлем, Ой, Білім
1. Әлем дегеніміз құпиясы табылмайтын жұмбақ емес дегенді түсіндіріп жазған. Адамның білімтануы артқан сайын әлем таңғажайып немесе сиқырлы емес екені түсінікті болып қорқудың қажеті жоқ болады. Ой деген бөлімінде адам өмірінде қалай ойлануы жайлы түсіндіріп, неліктен біз міндетті түрде ойлауымыз қажет және де үнемі ойлаудан құтыла алмауымыз жайлы түсіндірген. Білім деген бөлімі нде адам өзіндігімен білім алып үйреніп білімді болу мүмкіндіктері туралы теория мен өмірдегі мысалдар арқылы түсініктеме жасаған.
Ақыл, Зерде, Ізгілік
2. Адамның ақылын ең алдымен дамытпаса соңында дамыту мүмкін емес. Адамның ақылы даму үшін бостандық қажет. Бостандықсыз жерде ақыл кеңейіп даму мүмкіндігі шектеледі. Ақыл деген ұлағатты және адамгершіліктің үлкен бір ұғымы. Қандайбір істі ақылмен жасап ақылмен қатынасып нәтижені алдынала есептеу осының барлығы адамгершілікке сүйене отырып жасалатын іс. Білім деген бөлімінде адам білім деген не екенімен танысуға тиіс. Білім деген адамзаттың ерте заманнан бері жалғасып келе жатқан ұғымы. Дін ғылым барлығы да білімнен пайда болған.
Пікір, Сезім, Шығармашылық
3. Бірден адамның ақылында ой пікір пайда болатындықтан оны ешкім де көріп сезіп білу мүмкін емес. Сондықтан адам қандай ойда тұрғанын көрсетіп түсіндіріп танытуға тиісті. Сондықтан адам мен мынадай ой пікірдемін деп еркін айтып ал келесі адам ол адамның ой пікірін қабылдап алу дегеніміз жаңа заманның талабы. Сезім дегеніміз сезінуден өзгеше. Одан тыс сезім деген ұяң жұмсақ сезімтал адамдардың ұғымы ғана емес. Сезімде жыныс айырмашылығы немесе кәрі жастың айырмашылығы деген жоқ. Бүгінге дейін адамзаттың шығармашылық шыдамдылығы мәдениет, ғылым, өнер, әдебиет деген салалардың қалай жоғары деңгейге дейін жетуінде ерекше міндет атқарған. Адамда шығармашылық жоқ болса қалашық жерлерді де пайда болдыра алмай шұңқырда қалар ма еді. Барлық адамда шығармашылық қабылеті болады.
3 көк кітап
Бұл үш бөлім кітапта Моңғол адам деп кімді айтады және де әлемнің тарихы қайда жүр деген сұрақтарға жауап берген.
2020 шы жылы “Моңғолдың бүгіні ертеңі кешесі” атты сериалдық лекция оқимын деп жоспарлаған еді Ковид ауруы шыққандықтан лекциясын кейіндетті. Осы орайда лекциясын кітап етіп жазу ойы туып 3 том кітап жаза бастаған. Жаңа заманның мәселесі деген 3 томдық кітабы арқылы қандай мәселелер кезігіп келгенін және де оларға қандай жауаптар беруі жайлы жазған.
Бірінші кітабында бүгін қандай мәселелер кезігіп отырғаны және қандай жауап берілуге тиіс екені жайлы жазған.Екінші кітабында ертең не күтіп тұрғаны жайлы жазған. Бүгін деген толық ұғымды болып шыдаса ертеңгіні болжайтын болжам пайда болады. Әйтеуір келетін келешекке біз дайынбыз ба немесе дайын болсақ қандай мәселелерді сөйлесу маңызды жайлы жазды.Үшінші кітабын өзің кім едің?дегенде бүгін неге бұлайсың? деген сұрақтарға жауап беру мүмкіндікте бола алатынын мысалға алуға болады.
3 сары кітап
ИНДИЯ ФИЛОСОФИЯСЫ ЖӘНЕ МЕН
1. Кітапта “Мен кіммін?” деген ұғымды Индия философиясының тарихымен біріктіре отырып жазған. Себебі Индиялықтар бұл сұрақпен соншама ерте қақтығысқанын әдейі осы кітапта көрсетуге тырысқан.
Индияның философтары “Мен” деген түсінікті үнемі сұрап оған жауап беруді көптеген жүз жылдар бойы маңызды етіп келген екен. Мен дегеннен бұрын “Мен емеспін деген не?” деген сұрақ қаншалықты маңызды екенін Индия философиясы ерекшелеген екен.
“Мен деген кім?” деген сұраққа онша оңай жауап берілмейді. Себебі “Мен” деген дайын берілмейді бірақ “Мен болу” ға тиіс. Бүгінгі күн ми зерттеушілер бұл ерте заманның сұрағына жауап беруге тырысуда. Бұл тек миды өлшеп қана жауап бере салатын мәселе емес дегенді бұл кітапта бірталай терең түсіндірген.
ҚЫТАЙ ФИЛОСОФИЯСЫ ЖӘНЕ БІЗ
2. “Біз деген кімбіз?” Біз деген сұрақ неге маңызды және де неге ардақты дегенде қоғам болу мемлекет болу және де қала тұрғызу барлығын “Біз” жасаймыз. Сондықтан “Мен” дер бірігіп “Біз” болуға тиіс.
“Біз” деген түсінікті бұл кітапта Қытай философиясының дамысымен әдейі біріктіріп отырғанының мақсаты Қытай философиясының арғы жасырын анықтамасы “Біз” деген түсінік қаншалықты маңызды екенін ерекшелеген. Себебі “Мен” негізінде “Біз” сіз бола алмайды.
Қытай халқында “Біз” деген үлкен адамгершіліктің философия туындылары бар, “Біз” деп аталған үкіметтік философия тарихы бар. Қытайлардың қаншалықты “Біз” дегенге шыншыл халық, сол сияқты “Біз”-ді құрметтейтін үкіметті дегенді осы кітаптан оқуға болады.
АРАБИЯ ФИЛОСОФИЯСЫ
3. Адам деген кім? Адамның ерекшелігі неде? Адамгершілік,адамзат,адамзат әлемі деген сияқты осы көптеген ұғымдар қашаннан шыққан, “Адам деген кім?” деген сұраққа жауап беру үшін Арабия философиясын осы кітапта жазған. Арабия философиясының бір ерекшелігін айтсақ “адам деген кім?” деп адам туралы сұрақты өте ертеректен сұрап келген екен.
Адамды қалай адам ету жайлы философияның маңызды сұрақтарын Арабия әлемі ерте заманнан бері маңызды етіп кез кездегі Арабияның және де Мұсылманның философтары кітаптар жазып және де оны үйрету үшін мектептер ашқан екен. Арабия - Мұсылманның әлемі қаншалықты дамысты адамзатқа сыйға тартып шыдағанын осы кітаптан үйрнеуге болады.
Философия жинақтары
Болмыс және Уақыт
1. “Болмыс және Уақыт” кітабы өте әсерлі кітап болып шыдаған екен. Бұл кітап тек Европада ғана емес Америкадан бастап Жапонияға дейін философтардың күнеделікті қолына ұстап жүретін оқулығы болған “Болмыс және Уақыт”кітабы тек қана философия саласында ғана емес заң саласында,өнер саласында және де тіл зерттеу саласында жаңа ұғым алып келген екен.Психология саласына да өте үлкен әсер еткен. Структурализм, постструктурализм, деконструкция және де постмодернэ деген салалар осы кітаптан маңызды ұғымдарды алып қолданған екен. “Болмыс және Уақыт”кітабынан үлгі және мысал алып Францияның философы Сартр “Болмыс және Емес” кітабын және де Германия - Американың философы Эрих Фромм “Бар немесе Болмыс”деген кітап жазған. Сол кітаптарда “Болмыс”тұжырымдамасын қоғамның жақсы жаманының өлшемі етіп шыдаған.
Болмыс және Емес
2. Сартрдың айтуынша эксистэнциализмнан асып өзін пайда болдыру сол туындысын айтсақ оның айтуынша кім болса да өзінің “жоба” сы болуы маңызды деген. Тек қана адамның болу эксистэнциясы жеткілікті емес. Ендеше одан кейін эссэнц болуға тиіс. Оны алдымен “болмыс” маңызды одан кейін кім “болу” маңызды деп түсінуге болады. Бірақ Моңғол тіліне болмыс мән мағынадан артық деп өтірік аударып үйренгені өкінішті.
Эксистэнциализм сол кездерде жаңадан түсіну мен әлемді қалай көру көзқарасына өзгеріс енгізіп өмірдің бір жаңа сипаты болғызып бір сөзбен айтқанда мода еткен екен. Ол кезді эксистэнциализмның модасының қозғалысы деп те атаған. Бұл кітап оқулық болғандықтан кейбір ұғымдарды қалай түсіну жайлы қысқаша түсініктемелер де жасаған.Содан кейін Сартрдың кітабынан аударған бөлімін түсірген. “Философия оқулықтары” атты жинақ кітаптарды арықарай оқитын лекция семинарларда қолдану мақсатпен бастырған.
Бар немесе Болу
3. Эрих Фромм бұл кітабында менде “бар” деп айту және мен “бармын” деп айту екеуі қаншалықты өзгеше екенін философия тұрғысынан қоғамның көптеген мәселелерімен байланыстырып салыстырып түсіндірген. Оның бұл кітабы осы заманның қайта қайта оқылуға тиісті кітаптарының бірі болып шыдаған екен.
Эрих Фроммның айтқан кейбір сөздерінен:
• Білім деген сыртқы дүниеден тереңге кіру. Осылай жасау арқылы арғы себебіне кіріп шыдау.
• Білім деген адамның сезімі қаншалықты сенімсіз дегенді білу. Одан кейін барлық адасуды жойып шыдау қажет.
• Егер де мен нені иемденуім арқылы “кіммін?” дегенді көрсетем десем соның барлығынан айрылғаннан кейін ендеше енді мен “кіммін?”
• Құнығушылық бар жерде тыныштық болуы мүмкін емес.
Әдебиет жинақтары
Роман 1: Токионың мисо сорпасы
Махаббат, достық, жалғыздық, психология, әке шеше отбасының алыстауы, будда дінінің мән мағынасы, адамгершіліктің бағасын көрсеткен және де эстетиканы көрсеткен осы Жапон романы түнгі Токио қаласында болып жатқан қай қайда да болатын караокеде ән айтып той тойлатқаннан бастап адамның қылмыстық өліміне дейін барлыған сипаттаған.
Жаңа жыл ауысардан бұрынғы 3 түнде болған оқиғаларды көрсеткен бұл роман шытырман оқиғалы, қорқынышты, тартымды және де жек көрінішті. Адамның эмоциясын барлық жағынан қозғап оқырманды расымен кинофильм көріп отырғандай етіп бір оқып бастаса қолынан тастай алмастай етеді. Қолынан тастады дегенде ойдан әсте шықпайтындықтан амалсыздан қайтадан жалғастырып оқығаннан өзге амалсыз болады. Оқырманды біраз уақытқа роман әлеміне тартатын бұл роман ешқашан ескірмейді. Себебі бұл философиялық роман.
Роман 2: Пекин қаласымен жүгірудемін
Бұл кітапты махаббат пен достықтың оқулығы деп атауға боларлықтай. Жазушы достық деген өзін пида ету батылдығы ал махаббат деген адамды құрметтейтін тәрбие дегенді кәтабымен көрсеткен екен.
Салтанатты стильдік өмірді шектен тыс мақсат еткен жастар қаншалықты бөгетке душар болып,арман мен шынайы өмір екеуінің айырмашылығы қаншалықты көп екенін, айланып келгенде адам өзі өзінің туындысы болғаны болмаса өзге ешкімдікі емес дегенді түсінгені жайлы.
Тек қана ақша ешқандай бақыт әкелмейді. Тек қана секс істеу махаббаттың орнын толтыра алмайды.Ақша бақыттың өлшемі емес. Ендеше секс махаббаттың анықтамасы емес.
Роман 3: Кореялық әйел өзі шешім шығарды
Барлығы 30дай философияның, саясаттың,классикалық өнердің және де заманауи өнердің жаңа саласының атақты адамдарын көрсеткендіктен бұл романда білімтанулық ерекшелік бар.
Бұл кітаптағы бейнелеу суретін көрген адам қалай түсіну және де рок музыкасы, жазз әуенін тыңдап қандай сезімде болу, және де кино фильм көріп нені көре алу деген сияқты өнер жайлы белгілі бір білім алуда бұл роман оқырманды ерекше жағдаймен көңілін әсерлендіріп соңына дейін толықтай иемденіп алады.
Лекциялар, оқулар
2012-2017 жыл аралығында көпшілікке арнап барлығы 100 лекция оқыған. Жыл сайын бөлек бөлек тақырыптармен сенбі күндері барлығы 25 апта лекция оқығанда көптеген тақырыптарды қамтыған.
2012 – 2013 ші жылдары
1. Мен деген кім?
• Дене және ақыл
• Ми және психология
• Ой зерттеу және логика
• Түсіну және түсіндіру
• Адам болу және адамның болмысы
2. Қоғам деген не?
• Тең құқық және бостандық
• Адамның құқығы және әділет
• Білім және мамандық
• Тарих және келешек
• Диалектикалық материализм және тарихи материализм
3. Саясат деген не?
• Панмонголизм және ұлт рулар
• Негізгі заңның шын мәні
• Демократия және үкімет
• Шығыстың және батыстың партиялары
• Республика және Президент
4. Экономика деген не?
• Маркстың “Капитал” нарық және 5 жылғы жоспар
• Тәуекел және пайда
• Экономика және Қаржының капитализмі
• Доллар және қағаз ақша
5. Мәдениет деген не?
• Табиғи және жасанды
• Дін және эволюция
• Антропология және дәстүр
• Махаббат және достық
• Осы заман және эстетика
2013 – 2014 ші жылдар
1. Қарама қарсының теориясы емес. Диалектика
2. Әлемді көру көзқарасы және тереңдетіп көру көзқарасы емес. Фэномэн
3. Кітапты түсіну үшін түсіндірту. Гермэнэвтик
4. Пікірталас және дау. Дискус
5. Сөзбен түсіндіру және мағына. Семантик
6. Жалған және шынайы жағдайды ақылға салу. Aбстракт, конкрет
7. Сезім және сезіну мәселелері эмошн, сэнсация: emotion, sensation
8. Көңілді оқиғаларды сөз ету және мақтану. Oптимист, пессимист
9. Салыстырмалы болу және бағынышты болу. Релативити
10. Күнделікті өмірден алыстап жоғары асып ойлау талабы. Метафизик
11. Саннан сапаға ауысу деген не? Kвантити, квалити
12. Жасамаған іс және алысты болжау. Утоп, вижн
13.Оқу мен үйренудің айырмашылығы. Леарнинг, стади
14. Табыс және сәтсіздік. Aура, энергия
15. Уақыт және естелік. Мемори
16. Өткен және келешек. Паст, футур
17. Жаңа және ескі. Ниюс, оулд
18. Мүмкіндік және жоба. Шаанс, прожект
19. Ойлаушы ма ақын ба? Тинкер, поэт
20. Табиғи ма немесе пайда болған ба? Натур, эквайр
21. Дос болу немесе жолдас болу. Фрэндс
22. Құрмет және медалдың негізгі мақсаты. Медал
23. Бағалы заттар және жоғалту. Валют
24. Өмірбаян немесе өзінің туындысы болу. Биография
25.Өзге жағынан қарау емес сөгу. Критика
2014 - 2015 ші жылдары
МЕТАФИЗИКА НЕМЕСЕ ӘЛЕМ
1. Декарт: Ойлау медитация
2. Кант: Таза ақылмен ойлану
3. Шопенхауэр: Әлем менің тілегім мен елесім
4. Хайдэггер: Уақыт уақытында тұру
5. Виттгенштэйн: Тіл шектелсе әлем шектеледі
ЛОГИКА ЖӘНЕ ШЕШІМ
1. Киеркэгаард: Иә немесе жоқ
2. Фрегэ: Мән және себеп
3. Дуи: Зерттеу теориясы
4. Хуссерл: Логикамен зерттеу
5. Гоэдэл: Толық емес дәлел.
ЭТИКА НЕМЕСЕ АДАМГЕРШІЛІК
1. Роулс: Либерализм моралі
2. Цай Юанпэй: Қытай этикасы
3. Ленин: Орыс этикасы
4. Китаро: Жапон этикасы
5. Зингер: Қалай өмір сүру керек?
ЭСТЕТИКА НЕМЕСЕ ӘДЕМІЛІК
1. Хэгэл: Эстетика лекциялары
2. Ницшэ: Өнер философиясы
3. Адорно: Эстетика теориясы
4. Делуз: Сезім логикасы
5. Эко: Эстетика тарихы
ПОСТМОДЕРНА НЕМЕСЕ ОСЫ ЗАМАННАН КЕЙІН
1. Фуко: Дискурс немесе пікірталас
2. Хабермас: Коммуникатив немесе бірігіп жасау
3. Деррида: Деконструкция немесе туындыны бұзу
4. Иглтон: Култур немесе мәдениет
5. Жижек: Хэгэл және онің көлеңкесі
2015 - 2016 ші жылдар
1. Адам ақылының философиясы
• Кімнің несі ұрпаққа жалғасады
• Дене мен ақыл қалай бір біріне әсер етеді?
• Ақылсыз немесе жасырын ақыл не үшін қажет?
• Өз ақылын қалай пайда болдыру қажет?
• Өзін қалай таныту қажет?
2. Жасанды адамның философиясы
• Роботер немесе андроид деген кім?
• Жасанды миды қалай программдандырады
• Cyborg келешек екені рас па?
• Постхуманизм гуманитарлық ғылымның аяқталуы ма?
• Жасанды адамның социологиясы
3. Ақпарат құралдарының философиясы
• Медиа немесе ақпарат құралдарының аяқталуы
• Адамның ойын адастыратын амалдар
• Көпшілікті алдайтын құралдар
• Масса психологиясы
• Маманды ми айналдырғыштар
4. Интернэт философиясы
• Дижитал немесе электрондық әлем
• Big Data және жеке құпиясынан айрылу
• Online және барлығын алгоритмдеу
• Видео жазбалардың жер алуы. 1984
• Интернэттің үстемдігі
5. Адамзат философиясы
• Капитализм бөлімінің күресі
• Социализмның алғашқы теориясы
• Демократия және халықтанудың дағдарысы
• Барлық істе шектеу бар
• 21-ші ғасырдағы үкіметтік теория
Жижек 10 лекция
2017 ші жыл
Жалғасқан 10 лекцияда оның кітабында жазылған негізгі тақырыптар философия, өнер және де өмір деген тақырыптарды әңгімелейді. Жижектің ерекшелігін айтсақ 21 ші ғасырдың негізгі мәселелерін теория мен практика екеуін біріктіре отырып Кванттың физикасынан бастап дін және кинофильмге дейінгі кең тақырыптарды біріктіріп философия кітабы етіп жазып шыдайтын сол қабылеті. Философия деген осы 2500 жылдық тарихы бар білімтанудың әрекеті бүгінгі күні неліктен осығұрша ерекше дамып қызықталып жүр дегенде егер де өзіндігінен философтанып шыдаса адам өзінің осы кездегісінен жақсарып шындықты білетін сол қабылетке үйрену мүмкіндігі бар дейді.
Шопенхауэр оқылым
2017 ші жыл
"Әлем деген тілек пен елес" кітабын ағылшын тілінен аударып тілек деген жалпы не деген сұрақ жайлы әңгімеледі. Тілек деген адамды қозғалтатын күш егер адам тілексіз болса маман, білім және де өмір де кем кетік болар еді. Тілексіз істейтін жұмыс мамандық және де тілемейтін достық жолдастық барлығы да кем кетік. Тілексіз оқитын студент тек қана диплом алуды ғана ойлайды. Сондықтан тілек дегеніміз өте маңызды ұғым. Тілекті адам бүтін адам. Әрине өзі тілемеген болса өзгенің итермелеуі қыспағы бір сөзбен айтқанда ақша арқылы басынып тілету ғой. Жастар мен балаларды жастайынан өзіндік нағыз тілекке үйрету қажет. Өйтпейтін болса барлығы да мен оны тілемеген едім ғой дейтін қыңыр адамдарға қоғам толмақ. Тілеп үйренбеген болса өмірдің соңында өзіне сенімсіз өкінген қапаланған адам ғана қалады. Ендеше "Free Will" немесе тілеу еркіндігі барлығына қажетті. Олай болмаса мардымды оқымаған мардымды сүймеген мардымды өмір сүрмеген болмақ.
Философия тарихы 10 лекция
2018 ші жыл
1.Философия бастамасы: Индия, Қытай, Грек
2. Антик Ромы және Арабия философиясы
3. Орта ғасырдың философиясы
4. Хуманизм немесе Гуманитарлық теория
5. Ағарту философиясы
6. 19-шы ғасырдағы философия
7. Орыс, Қытай, Индия философиясы
8. 20-шы ғасырдағы философия
9. 21-ші ғасырдағы философия “Жоқтан да төмен”
10. Адамзаттың тарихы мен келешегі “Моңғол қайда жүр?”
Философия - Өнер - Қоғам лекциясы
2019 шы жыл
1. Мен деген кім? Метафизик және: Лана Дел Рей
2. Мен нені білем? Мен нені үйренем? Платон, Аристотель
3. Мен нені тілеймін? Өнер философиясы: Малевич
4. Утопиа ba Дистопиа: Блейд Раннер Филмі
5.Мәдениет пен өнердің айырмашылығы. Қалай өмір сүру қажет? Будда, Дао, Ал Фараби, Заратустра
6. Жаңа қоғам тұрақтану және білімдену: Маркс
7. Бизнес философиясы және менеджер психологиясы: Сигмант Фреуд
8. Компанияның білімі мен кадр бөлімінің мәселесі: Том Петерс
9. Интернэт және Витруалды шындық, блокчейн: Зукерберг
10.Жасанды ақыл ой және постхуманизм: C. Жижек
“ТҰТЫНУ ФИЛОСОФИЯСЫ” Сертификатты оқу 2019 шы жыл
“АДАМ ЖӘНЕ АДАМ БОЛУ” Сертификатт оқу 2021ші жыл
Лекция шет елдерде
Улан-Үдэ, Орыс
2019.11.15-нде Орыс мемлекетінің Улан-Удэ қаласының орталық кітапханасында Буриад жазбасына аударылып шыққан 3 ақ кітаптің таныстыру кештігі болып және де "Әлем және Адам" тақырыпта лекция оқыды.
Көк қаласы, Қытай
2019.12.28-нде Қытай халық республикасының Ішкі Моңғол елінің Көк қаласында Моңғолдың ескі жазуына аударылып баспаға шыққан 3 ақ кітаптың таныстыру кештігі болып және де "Адамның ақылы мен жасанды ақыл" тақырыбында лекция оқыды.
Сеүл, Корея
Корея халық республикасының Сеүл қаласындағы Глобал орталығында студент жастарға өзінің аударған Кореяның жазушысы Ким Ионг Ханың Кореялық әйел өзі шешім шығарды атты романын таныстырып лекция оқыды.
Пекин, Қытай
Пекин қаласына ғылым білімді мақсат еткен ресми саяхат жасап Қытай халық республикасының Пекин қаласында оқитын студент жастарға Ғылым және Білім тақырыпта лекция оқыды.
Философия саяхаттары
“Қытайдың - Өткені - Бүгіні – Келешегі” 2017
https://www.youtube.com/playlist?list=PLicBXBar2f2Y3JkHlueW57HwCDFhniee2
“Орыс елінің Өткені-Бүгіні-Ертеңі” 2018
https://www.youtube.com/watch?v=x519wNPsmN0&list=PLicBXBar2f2bSXVEUT8DzfOuRrEDtmyEL
Сұхбаттар, Мақалалар
С.Молор-Эрдэнэ қоғамның көптеген мәселелерін аямай қатты сынға алып келеді және де көптеген мақалалар, кітаптар жазып, сұхбат және бағдарламаларға қатысып толассыз айтып келеді. Оның көбінесе сынға алатын тақырыптарын мысалға алсақ...
• “Білімсіз саясаткерлерде мемлекетті арықарай алып жүруге жеткілікті әсер ететіндей қабылет жоқ. Саясаттың ескі кадрларында Орыс елінде оқыған дипломы бар немесе бір екі жыл Америкада болған деген аңыздан басқа ештеңе жоқ. Жас саясаткерлер ішкі өнімдер болғандықтан сауаттылықтың иісі де жоқ. Білімсіз саясаттың зардабы бүгінгі күнге дейін жалғасып төрелер феодал сипатқа еніп бай мен кедейдің ара қатынасы кеңейіп жеке меншіктендірудің мақсаты орындалған сияқты.”
https://www.molorerdene-kz.com/72/boitem
• “Қытайдың Күнзнің ілімі мен тарихын орта мектеп пен жоғарғы оқу орындарында үйретеді. Себебеі Күнзнің теориясы толығымен білім, адамгершілік жайлы ілім екен. Ендеше Моңғолда батыстың мәдениетін таратып жүрген үлкенірек бизнес ұйымдары адамды мәдениеттілікке үйретіп тәрбиелеп дамыту жағынан әке шеше, орта және жоғарғы мектептерден де артығырақ міндет атқарып әсер ете бастады. Ең бер жағы адам қалай өзін дұрыс алып жүріп, адаммен дұрыс қатынасып үйренуді үлгі етіп жатыр. Соған қоса көзқарастары жақсы жағына өзгеріп жатыр, қандайбір нәрсені сөге сынға алмай, жаман жағынан емес жақсы жағынан көрсетуге үйретіп жатыр. Бұл жағдайларға қарап отырсаң кейде күлкің де келеді. Себебі жеке адамның көзқарасы, дамысы және де тәрбиесіне әлгі үкімет те емес әке шеше де емес жоғары төменгі оқу орындары да емес бірнеше бизнес орталықтары артығырақ әсер еіп нәтиже шығарып жатқанын көресің. Бизнес ақпарат.”
https://www.molorerdene-kz.com/85/boitem
• “Неліктен бүгін Маркс маңызды болып отыр десек көпшіліктің меншігі болуға тиісті өндіріс жабдықтары толықтай жеке адамдардың меншігі болып қалды. Маркстің айтуынша жеке меншігі бар адамдар өзгені құлдыққа ұстайды деген ескертулер болмақ. Сондықтан өзгеге құл болып артық сағатпен жұмыстап, мамандығын жоғарылату ешқандай мүмкін емес, керісінше өсіп даму жолы жабылып, демалыс жоқ, денсаулық саласынан жөнді сақтандыру шаралары да жоқ жүру деген мүліктілерді бір сөзбен айтқанда байларды пайда болдыру болғаны болмаса қоғамның саналы адамзатын пайда болдыру емес.”
https://www.molorerdene-kz.com/95/boitem
• “Моңғол адамның ақыл ойына әсер ететін ең үлкен үш сала төменгі деңгейге дейін құлдырған екен. Біріншіден ең білімсіз адамдар саясаткерлер болып алды. Екіншіден ең мәдениетсіз адамдар өнер саласындағылар. Үшіншіден ең адамгершіліксіз адамдар лама пасторлар болып алған.”
https://www.molorerdene-kz.com/72/boitem
• “Моңғол адам сауатты болғаны арқылы өзін дамытып адамгершілікті азамат болуға тиісті болатын. Бірақ қараңғы сенімнің кітаптарын оқи берсе адам ешқашан дамымайды керісінше сауатсыз адамнан да ары артта қалады. Газет оқи алатынын сауатты болғанының пайдасы десе тіпті күлкілі. Газет деген адамды дамыту мақсатта емес. Қараңғы сенімнен алыстау үшін білім қажет. Білімді білім арқылы тауып алады. Ендеше Моңғол адам алғаш 70 тей жыл бұрыннан жаппай сауатты болды бірақ пайдасы бүгінгі күндері неге шықпай отыр? Бүгінгі күні Моңғол адам сауатты болдым деп не оқып жүр? Ештеңе оқымайды өзгеше айтқанда ғылым білім туралы оқып үйреніп шыдамай жүр десек сауатты болудың қажеті бар ма?”
https://www.molorerdene-kz.com/94/boitem
• “Ғылым академиясы Гандан шіркеуіне жеңілген деп мен өзім өткен жылғы көктемде Ғылым білім академиясының президенті мәртебелі адамға тура айтқаным әлі есімде. Ол маған еш жауап бере алмай аузынан ұрылғандай аңырып отырып қалған еді. Неліктен Ғылым академиясы Гандан шіркеуіне жеңілді? Себебі білімді көпшіліктің несібесі етіп шыдамай міндетін ұмытып, бай салтанатты өмірге қарай жапырылды ғой. Бүгінге дейінгі уақытта Ғылым академиясының үстінен ресми адамдар қаншама ақша жоба атымен алып жегенін тексеру қажет.”
https://www.molorerdene-kz.com/92/boitem
• “Соңғы 20 жылда Орыс, Қытай екі көршіні неолиберализм атты ең жабайы капитализмның аюаны банк қаражаттың ақша жуушылары құлатпақшы болса да шыдамады. Бірақ Орыс, Қытай екеуі әлемнің деңгейінде өз орнын тауып шыдады. Екі көршілер жабайы капитализмге қарсы күресіп халқын құтқармақшы болып шаршап шалдығып жүргенде Арғы Моңғол шетелдің ақша жуушыларына өздерін сыйға тартып тастады. Батыстың ақша жуушылары келіп Арғы Моңғолмен ойнап желіккен жастармен ойнап жүргенде үкімет неге Орыс, Қытай екеуінен кеңес алып батыстықтарға қарсы шара қолданбады? Ашық қоғам деп Соростың сөзіне алданып әлемнің ең үлкен қарақшыларына мемлекетін тарту ете салған. Онысын капитализм немесе нарықтық экономикалы болдық деп бір жігіт қатты бөсіп еді. Хонгконг қаласына барып тағы да сол ұрлығын айтып бөсті деген.”
https://www.molorerdene-kz.com/77/boitem
• “100 жылға жетпейтін жылдан кейін Арғы Моңғол қайтадан дәл алғаш Орыс пен Қытай қандай жағдайда күтіп алған кәзір де дәл сондай жағдайда дегенді Орыстың Путині, Қытайдың Ши Жинпинг екеуі жақсы біліп отыр. 100 жылға жетпейтін жыл ішінде Арғы Моңғол осы әлемнің ғылым білімін өзіне сіңіріп шыдамады тіпті болмаса осы елдердің адамгершілігін де үйреніп шыдамады. Ол үшін кітап оқудың қажеті жоқ тек қана адамдық сипат қана қажет еді.”
https://www.molorerdene-kz.com/77/boitem
• “Социализм жаңа заманды әкелген деуге болады. Сол кезде нағыз соңғы заманның Моңғол азаматтары тәрбиелене бастаған кез. Сол кездегі адамдар барлығы маманды болды. Ол заман адамгершілік пен денесін дұрыс алып жүруге үйретті. Социалист тәрбиенің мақсаты адамды соңғы замандікі ету болған. Аты социализм, коммунизм болғаны болмаса малшы Моңғолды соңғы замандікі етуді ұстанған. Ал қазіргі кезде біз жаңа заманның барлық техника бұйымдарын қолданып отырсақ та мазмұны мен пайдасын түсінбей өзгелермен бірдей болмақ болған өзгелерден төмен болмаймын деген пішін қууды ғана мақсат етіп қалғанбыз. Бұл жаңа заманның, жаңа ғасырдың мәдениетті адамы дегенді түс, пішін жағынан ғана көріп теріс түсінгендікі деп мен ойлаймын.”
https://www.molorerdene-kz.com/85/boitem
• “Біз 100жыл бұрыңғы тұрпайы Тибет елінің қатал, қылмыскер, ешқандай білімсіз «Далай лама» есімді адамды пір тұтып жүрміз. Неліктен не үшін пір тұтып жүрміз. Ол адамнан біз не аламыз, не үйренеміз?”
https://www.molorerdene-kz.com/86/boitem
• “Қараңғы сенімнен алыстау үшін білім қажет. Білімді білім арқылы тауып алады. Ендеше Моңғол адам 70тей жылдан бергі алғаш рет жаппай сауатты болғанының пайдасы бүгінгі күні неге шықпай отыр? Бүгінгі күні Моңғол адам сауатты болдым деп не оқып жүр? Ештеңе оқымайды өзгеше айтқанда ғылым білім туралы оқып үйреніп шыдамай жүр десек сауатты болудың қажеті бар ма? Бүгінгі күн көпшілікке арналған ілім білімнің неше дана кітабы апта сайын ай сайын баспаға шығып жатыр? Ендеше қараңғы сенімнің қанша кітабы соңғы 20 шақты жылдар ішінде баспаға шығып Моңғол адамды білімнен толықтай алыстатып шыдады? Қандай кітаптар Моңғол адамды қараңғы сенімді етіп жас кезеңнің дамысын тоқтатып әке шешелерді терең қараңғы сенімге құлатты?”
https://www.molorerdene-kz.com/94/boitem
Вэб-сайттар
Моңғол тіліндегі Вэб-сайт: www.molorerdene.academy
Орыс тіліндегі Вэб-сайт: www.molorerdene.ru
Қазақ тіліндегі Вэб-сайт: www.molorerdene.kz
Қытай тіліндегі Вэб-сайт: www.molorerdene.cn
Ағылшын тіліндегі Вэб-сайт: www.molorerdene.com
Сошиал адрестер
Facebook: Молор-Эрдэнэ философия академиясы
Youtube: Молор-Эрдэнэ философия академиясы
Vk: Молор-Эрдэнэ Академия Философии
WeChat: Molor-Erdene 穆勒•额尔登
Байланыс
info@molorerdene.academy
s.molorerdene@gmail.com
molorerdenelecture@gmail.com
+976 7500-6959