Қойжелкек

Қойжелкек (лат. Tragopogon) – астралылар тұқымдасына жататын екі және көп жылдық шөптесін өсімдіктер.

Қойжелкек
шалғын қойжелкегі
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Өсімдіктер Бөлімі: Гүлді өсімдіктер Табы: Қос жарнақтылар (unranked) Asterids Сабы: Asterales Тұқымдасы: Asteraceae Кіші тұқымдасы: Cichorioideae Тайпасы: Cichorieae Кіші тайпасы: Scorzonerinae Тегі: Tragopogon Карл Линней
Үлгілік түрі
Tragopogon porrifolius Карл Линней
түрлері
100 - 150 түрі белгілі

Қазақстанда олардың 26 түрі кездеседі. Көбірек кездесетін түрі – шалғындық қойжелкек (T. pratensіs), тау беткейлерінде, өзен жағаларында өседі. Биіктігі 25 – 140 сантиметр. Сабағы тік, бұтақтанып біткен. Жапырақтары ұзынша, жиектері тегіс. Гүлдері қос жынысты, сары, қарақошқыл, көкшіл, қызыл түсті. Гүл себеттерінің ұзындығы 1,5 – 9 сантиметр, сабақ, бұтақтарының ұшына жеке орналасады. Көп гүлді болады. Орамасы бір қатарлы, тегіс, бір-біріне жабысқан немесе қатарлас орналасқан жіңішке жапырақшалардан (5 – 14) тұрады. Гүл шоғыры жалаң, қабыршақсыз. Барлық гүлдері тілшелі, бес тісті. Мамыр – тамызда гүлдеп, маусым, қыркүйекте жеміс cалады. Тұқымы – ұршық тәрізді, желайдар. қойжелкек – мал азықтық өсімдік.