Қорда
Қорда - түрлі органикалық заттарды, өсімдік қалдықтары микроорганизмдердің тіршілік әрекеті әтижесінде шіріту арқылы алынатын өте құнарлы тыңайтқыш.
Қорда жасаудағы негізгі мақсат - тыңайтқыштағы көректік элементтер (азот, калий, фосфор т.б.) мөлшерін арттыру, өсімдік қалдықтарындағы целлюлоза, гемицеллюлоза, пекти мөлшерін кеміту және зиянды микробтар мен құрттарды өлтіру. бұл үшін оргаикалық қалдықты шірітетін микроорганизмге қолайлы жағдай (ылғал, жылу т.б.) туғызу керек. Қордаы шымтезек, садыра, көң, құс саңғырығы, зығыр, сора топаны, ағаш жапырағы, күнбағыс сабағы, жүгері собығы, шіріге шөпті т.б. араластырып әзірлейді.
Қорданың шымтезек : көң, шымтезек : әк (5:1), шымтезек : фосфорит (20:1) жәе көң-суперфосфат түрлері кең қолданылады. Қорда сүдігер айдағанда, жерді қайта жыртқанда шашып, көшет отырғызғанда ұяға салады.
Дереккөздер
өңдеу- “Қазақстан”: Ұлттық энциклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998