Қосаман кесенесі (Арал ауданы)

Қосаман кесенесі (Арал ауданы) — ХІХ ғасырдың аяғы ХХ ғасырдың басына жататын, архитектуралық кесене. Ақеспе ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 16 шақырым, Қосаман елді-мекенінен 1 шақырым жерде, жайдақ төбенің үстінде орналасқан. Ескерткіштің оңтүстігінде ерте заман құрылысының қиранды үйіндісі орналасса, ал шығыс жағында ағып кеткен қам кесекті қоршаудың үйіндісі бар.

Кесене сипаты

Ескерткіш қам кесектерден тұрғызылып, күйдірілген кірпіштермен қапталған. Іргесі қам кесек блоктары мен өңделмеген тастардан қаланған. Ескерткіштің төменгі бөлігінде (іргетасының жанына) кірпіш қаландысының тұзданып кетпеуі үшін қамыс қабаты төселген. Ескерткіш өлшемдері әртүрлі екі камерадан тұрады.

Кіші камера

Кіші камера (кіреберіс) жоспарында шаршы пішінді, негізгі камераға оңтүстік жақтан жалғасқан.

Үлкен камера

Шаршы пішінді болып келген үлкен камера дөңгелек корпусқа енгізілген және үстінде тас төбелік ойығы бар жарты шар іспетті күмбезбен жабылған. Камерада күмбезделіп келген екі қабір үсті ескерткіші бар.

Қазіргі жағдайы

Ескерткіш қатты бүлінген, әсіресе оның кіреберіс камерасы , одан тек кіреберіс ойығы бар қабырға мен күмбезінің негізі ғана қалған.

Кесене кіреберісі бүйірлік қасбетте орналасқан ескерткіштердің бір түрі.

Ескеркішті 1986 ж. "Қазжобақалпынакелтіру" институтының экспедициясы зерттеген.