Қоғажай (өсімдік)

Қоғажай - биіктігі 30 см-ге дейін өсетін бір, немесе екіжылдық, тамыры қуыс тармақты, сабағы жіңішке, үш қырлы келген бұтақты, шөп тектес өсімдік. Жапырақтары - кезекті, қысқа сағақты, жүрек пішіндес. Сәуір айынан бастап, күзге дейін гүлдейді.

Химиялық құрамы өңдеу

Қоғажай шөбінде глюкозидтер, сапониндер, қант, ащы және бояғыш заттар, шараштар, каротин және С витамины болады.

Қолданылуы өңдеу

Дәрі мақсатында оның гүлдеген кезіндегі жиналған шөбі пайдаланылады. Халық медицинасында қоғажайды ревмотизмге, подаграға, сары ауруға қарсы пайдаланады, тер шығаратын және қақырық түсіретін дәрі ретінде қолданады. Сондай-ақ ол несеп жүргізетін қосынды құрамына кіреді. С.А. Томилин қоғажайды қышыма қотырға және басқа да тері ауруларына қолдану жақсы нәтиже беретіндігігін аңғарған. Халық медицинасында қоғажай қайнатындысы мен тұнбасы сары ауруға, ұшыққа, қышыма қотырға және көптеген, сондай-ақ несеп және тер шығаратын, "қан тазартатын" дәрі ретінде кеңінен қолданылған. Циститпен, нефрит ауруымен сырқаттанушыларға несеп шығаратын дәрі ретінде қоғажай шөбіне шеңгел тамырын, қызылмия тамырын, қурайшөп тамырын, аршаның жемісін қосып араластыру арқылы қайнатынды жасап ішуге болады. Қоғажай препараттары бронх бездерінің секретін күшейтуге мүмкіндік беретіндіктен оны өзінен өзге дәрі өсімдіктермен қосып тыныс жолдарының ауруларына (трахеиттерде, бронхиттерде, плевриттерде, пневмонияларда), бронх демікпесіне қарсы пайдаланады.[1]

  1. Дәрілік өсімдіктер. Алматы, "Қазақстан", 1975, 172 бет.