Қызылсиыр – Қойтас тауларының солтүстік-шығысындағы шоқы.

Қызылсиыр
Сипаттамасы
Ұзындығы

2 км

Ені

1 км

Биіктігі

651 м

Орналасуы

50°07′11″ с. е. 72°52′07″ ш. б. / 50.11972° с. е. 72.86861° ш. б. / 50.11972; 72.86861 (G) (O) (Я)Координаттар: 50°07′11″ с. е. 72°52′07″ ш. б. / 50.11972° с. е. 72.86861° ш. б. / 50.11972; 72.86861 (G) (O) (Я) (T)

Елдер

 Қазақстан, Қарағанды облысы Теміртау қалалық әкімдігі

Қызылсиыр (Қазақстан)
Қызылсиыр
Қызылсиыр (Қарағанды облысы)
Қызылсиыр

Географиялық орны

өңдеу

Қарағанды облысы Теміртау қалалық әкімдігіне қарасты аумақта орналасқан.

Жер бедері

өңдеу

Абсолюттік биіктігі 651 м. Солтүстіктен-оңтүстікке қарай бойлық бағытта 2 км-ге созылып жатыр, енді жері 1 км. Беткейлері көлбеу келген. Етегіндегі бұлақтан Өзексұңқар өзенінің саласы бастау алады.

Өсімдігі

өңдеу

Делювийлі-пролювийлі беткейінің бозғылт, қоңыр сортаңды топырағында қараған аралас қызғылт селеу, сұлыбас, бұталар өседі.[1]

Атауы

өңдеу

Қызыл, сиыр сөздерінің бірігуінен жасалған тау аты. Атаудың екінші сыңары түркі тілдерінде түрлі фонетикалық тұрғыда айтылады. Алтай тілінде сурури - "істік, үшкір, конус тәріздес", тува тілінде суур - "шоқы, төбе, үшкір. конус тәріздес", орыс тіліндегі сугор - "шоқы" сөздерінің мағынасы да, тұлғасы да ұқсас. Бұған қарағанда топоним құрамындағы сиыр осы көрсетілген сөздермен мағыналыс деп қараймыз. Атаудың мағынасы Қызылұш, қызыл шоқы, қызыл төбе болар деп жобалаймыз.[2]

Дереккөздер

өңдеу
  1. Қазақстан табиғаты:Энциклопедия / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы:" Қазақ энциклопедиясы" ЖШС, 2011. Т.З. - 304 бет. ISBN 9965-893-64-0 (Т.З.), ISBN 9965-893-19-5
  2. Қазақ онтономиясы