Қырғыз-қайсақ

Қырғыз-қайсақ— Қазан төңкерісіне дейінгі кезеңде қазақ халқының бұрмаланған аты. Қазақстанның Ресейге қосылған кезінен бастап қазан төңкерісіне дейінгі патша өкіметінің ресми құжаттарында қазақ халқының шын аты бұрмаланып, оған көршілес қырғыз халқының аты беріле салған. Осыған сәйкес, қазақтар туралы орыс тілінде басылып шыққан бұрынғы тарихи-этнографиялық шығармалардың біразында қазақ халқының тарихи шын аты жол-жөнекей көрсетілгенімен, қазан төңкерісіне дейінгі жалпы әдебиетте, тарихи жазбаларда, құжаттарда «Қырғыз-қайсақ» немесе «қырғыз» деген атау қалыптасқан. Тек 1925 жылдың 15-19 сәуір аралығында өткен ҚАССР Советтерінің 5-съезі қазақ халқының шын атын «қазақтар» деген атауды қалпына келтірді. Съезд шешімдерінің орысша мәтінінде «казаки», «Казакстан» деп жазылғандықтан кейінірек ҚАССР Орталық Атқару Комитеті Президиумының 1936 ж. 9 ақпанындағы қаулусы бойынша орыс тілі үшін неғұрлым дәлірек «казахи», «Казахстан» деген атау қабылданды.