Қыта

Қыта - түркі өлеңіне араб, парсы поэзиясынан ауысқан жанр. Екі жолды бәйіттерден тұрады. Ұйқасы а-б-в-б-г-б болып келеді. Жұп санды тармақтар біріңғай ұйқасып, басқа тармақтар ұйқастан тыс қалады. Көлемі шағын, әдетте, 4-тен 12 тармаққа дейін болады. Түр жағынан ғазелге ұқсас, айырмашылығы - мазмұнында. Ғазелде көбінесе сүйіспеншілік сезімдері жырланады. Соңғы бәйітнде міндетті түрде автордың аты айтылуы тиіс. Ал қытады автордың аты кірістірілмейді, ақынның көзқарасы, басқа еш жерде айтыла бермейтін шын сыры айтылады. Түркі әдебиетіндегі қытаның шебері - 14 ғ-да "Мұхаббатнама" дастанын жазған Хорезми ақын. Қыта ұйқасын Хорезми, Рудакиден бастап көптеген Шығыс ақындары пайдаланған.

Дереккөздер

↑Қазақ ССР 4 томдық қысқаша энциклопедия./Бас редактор Р.Н. Нұрғалиев;Алматы; Қаз.Сов. Энциклопед. Бас. редак. 1989 ISBN 5-89 800-009-7