Құтан, құл-құтан. Қос сөз қалпындағы мағынасын — малшы-жалшы, кедей-кепшік деп ұғындырады түсіндірме сөздікте. «...Кешегі есіктегі құл-құтандар, Бас жейді төрде отырып, енді бүгін (Б. Майлин, Шығ.). Қазақ атаулыға қос сөздің алғашқы сыңары — «құл» түсінікті әрі оның ез басы кез келген сөзбен тіркеске түсуге еркі бар. Ал «құтан» жеке тұрып мағьінаға иё болғанын не қолданғанын көрмейміз. Сонымен бірге «құл» сөзінен ажырасса болды-ақ жұрт түсінбейтін сөз болып қала бермек. Алайда зер салып, түпкі төркінін іздестірсек, өз алдына мағынасы бар сөз екендігіне көз жетеді. Араб тілінде кутун — құл, малай мағыналарын түсіндіреді. Былайша айтқанда, қазақ тіліндегі «құл» сөзінің өзге тілдегі баламасы. Сөйтіп, «құл-құтан» дегеніміз, мағынасы жағынан, «құл-құл» деумен бірдей.[1]

Дереккөздер

өңдеу
  1. Бес жүз бес сөз.— Алматы: Рауан, 1994 жыл. ISBN 5-625-02459-6