Құмкешу қырғыны

Патшалық Ресейдің жазалаушы отряды мен Торғай көтерілісшілерінің қарулы қақтығысы. 1917 жылы 18 ақпанда Қарақоға болысының 6-ауылын ойрандаған полковник Тургенев отрядының 300 солдаттан тұратын алдыңғы тобын 21 ақпанда 1000 сарбаз, қырық мергенмен Әбдіғапар ханның інісі, Уәли Жалмағамбетұлы Бестамақ деген жерде қарсы алды. Хан Досан Қарабайұлы мен Кәрбоз Қабақұлы бастаған, құрамында 30 мергені бар тағы да бір мыңдықты аттандырды. Екі сағатқа созылған ұрыстан кейін пулемет оғы мен зеңбірек жарылыстарына шыдай алмаған сарбаздар Тургеневтің негізгі күштері жеткенін білген соң дереу шегініп кетті. Жазалаушылар Құмкешу ауылына кіріп, қақаған қыста кемпір-шал, бала-шағаны далаға айдап шығып, адам төзгісіз зұлымдықтар жасады. Ауылда қанды қырғын салып, жас қыз-келіншектерді зорлады, жүкті әйелдердің ішін жарып, мал-мүліктерін тонап әкетті, жолшыбай Қамысбайдағы ауылға соғып, мұнда да ойран салды, жазықсыз адамдарды атып, шауып өлтірді. Тургенев бастаған үлкен жазалаушы отрядтың келгені туралы Жыланшықтағы сарбаздарға суыт хабар жеткізілді. Аманелді жер жағдайының соғысқа қолайсыздығын ескеріп, негізгі күштерін Байғабыл, Алакөл, Кемер арқылы Үрпек ауылына топтастырды.

Дереккөздер: Торғай елі. Энциклопедия. Құрастырған Т. Рсаев. Алматы, «Арыс» баспасы, 2013 жыл