Үй шыбыны

Үй шыбыны
	;
Амандық күйі
	Бағалатусыз (IUCN3.1)
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі:	Жануарлар;
Жамағаты:	Буынаяқтылар;
Табы:	Жәндіктер;
Сабы:	Қосқанаттылар;
Тарауы:	Schizophora;
Тұқымдасы:	Нағыз шыбындар;
Тегі:	Шыбын;
Түрі:	M. domestica;
Екі-есімді атауы
	Musca domestica; Linnaeus, 1758
Subspecies
	M. d. calleva Walker, 1849; M. d. domestica Linnaeus, 1758;

Үй шыбыны (лат. Mussa domestіca) — нағыз шыбындар тұқымдасына жататын жәндік. Жер шарында кең тараған (синантропты түр, космополиттер, тұрғын үй маңынан алысқа ұзамайды).

Дене тұрқы 5 — 9 мм, Үй шыбыны қоңыржай аймақта 9, субтропикте 15 ретке дейін ұрпақ береді, аналығы 2 — 3 айдың ішінде 600-ден 2000-ға дейін жұмыртқа салады. Өсіп даму ұзақтығы (жұмыртқадан ересек шыбынға дейінгі аралық) қоршаған ортаның жағдайына (температура, ылғалдылығы) байланысты 10 — 45 күн. Дернәсілдері шіріген органик. заттармен қоректенеді. Үй шыбынның ауыз мүшесі сұйық және қатты қоректі ұстауға бейімделген. Сұйық қоректі тұмсығы арқылы шаншып сорса, ал қатты қоректі шаншығыш қылшықтарымен тесіп сорады. Бұлар көптеген жұқпалы аурулар, әсіресе, іш сүзегі, дизентерия, оба, тырысқақ, т.б. ауру қоздырғыштарын таратады. Үй шыбынына қарсы әр түрлі химикалық препараттар қолданылады. Үй іші, қора-қопсы таза ұсталуы, тағам қалдықтары, мал қиы, т.б. жабық сақталуы қажет^[1].

Дереккөздер

↑ "Қазақ Энциклопедиясы" 9 том.

[1] "Қазақ Энциклопедиясы" 9 том.

[1]