Үлкен суқұзғын

Үлкен суқұзғын (Phalacrocorax carbo) - жағы - ақшыл, тұмсығы ілмекті, ірі денелі (салмағы 2-2,5 кг, қанатының ұзындығы 1 м шамасында, алымы - 1,5 м) қара реңді құс. Жас суқұзғындардың бауыры - күңгірт ақ.

Үлкен суқұзғын
A Great Comorant in Victoria, Australia.
A Great Comorant in Victoria, Australia.
Амандық күйі

Least Concern (IUCN3.1) [1]
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Жануарлар
Жамағаты: Хордалылар
Табы: Құстар
Сабы: Suliformes
Тұқымдасы: Суқұзғындар
Тегі: Phalacrocorax
Түрі: P. carbo
Екі-есімді атауы
Phalacrocorax carbo
(Linnaeus, 1758)
Phalacrocorax carbo
Үлкен суқұзғын Іле өзенінде (Қазақстан)

Суқұзғындарды Қазақстанның барлық жерінен кездестіруге болады, алайда оның солтүстік өңірлерінде олардың ұялауы түрақсыз және сирек.

Үлкен суқұзғын кез келген суқоймаларда өмір сүреді, өмір сүруге қажетті жалғыз шарты - оның негізгі қорегі балықтардың болуы. Шоғыр түзетін құс. Ұяларын түрлі-түрлі етіп орналастырады. Жерге қамыс пен саздан төбесінде ойығы бар бағанша жасайды, сондай-ақ жығылған қамысқа жартастарға және тіпті ағаш басына ұясын орналастырады.

Көбінесе бірқазан, жалбағай, құтан және т.б. құстармен ортақ шоғыр түзеді. Шоғырдағы суқұзғындар, әсіресе олардың балапандары ағаштардың басында қанаты, мойны және құйрығының жәрдемімен, бұтақтарға оңай өрмелейді. Салындыдағы 3-5 жұмыртқаларды ата-енелері ай бойы басады. Балапандарды ауланған бөтегесінде шала қорытылған балықпен қоректендіреді. Ересек құстар күніне кейде 2 килоға дейін балық жейді. Ұядан ұшқан жас балапандар топқа жинадып, азыққа бай суқоймады үлескідерді іздестіруге көшпенділік жасап ұшады.

Суқұзғындар наурызда ұшып кедіп, қазанда ұшып кетеді. Сырдариядан олардың шағын мөлшерін қыста да көруге бодады.[2]

Дереккөздер

өңдеу
  1. BirdLife International Phalacrocorax carbo. IUCN Red List of Threatened Species. Version 2013.2. International Union for Conservation of Nature (2012). Тексерілді, 26 қараша 2013.
  2. Мектеп энциклопедиясы. Алматы: Атамұра, 2010.