Үлкен қосаяқ (лат. Allactaga major) – қосаяқтар тұқымдасына жататын кеміргіш.

Үлкен қосаяқ

Амандық күйі

Least Concern (IUCN3.1) [1]
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Жануарлар
Жамағаты: Хордалылар
Табы: Сүтқоректілер
Тұқымдасы: Dipodidae
Тегі: Allactaga
Кіші тегі: Allactaga
Түрі: A. major
Екі-есімді атауы
Allactaga major
(Kerr, 1792)

Үлкен қосаяқ Қазақстанның барлық жерінде мекендейді, тек таулы жерлер мен құмды шөлейтті жазықтарда сирек болады. Үлкен қосаяқ Шығыс Қазақстанда далалы жерлерде және өзен аңғарларында, жол бойында, жайылымды жерлерде кездеседі. Дене тұрқы 20 см, салмағы 400 гр. Үлкен қосаяқ жалғыз ауызды інін тұрақ етеді, оның ұзындығы 4 м, тереңдігі 2,5 м дейін барады. Үлкен қосаяқтар қыста ұйқыға кетеді және жер бетіне наурыздың басында шығады. Олардың ұйығу мерзімі созыңқы және бірнеше айға дейін жетуі мүмкін. Үлкен қосаяқ қоректенуге ымырт түскенде шығады, олар түнде өсімдіктердің тамырларымен, дәнімен, құрт-құмырсқамен, кейде тіпті бақшадағы екпе дәнді дақылдармен де қоректенеді. Үлкен қосаяқтар нағыз желаяқтар және жүгіргенде сағатына 50 шақырымды көрсете алады.[2]

Дереккөздер өңдеу

  1. Tsytsulina, K., Formozov, N., Zagorodnyuk, I. & Sheftel, B. (2008). Allactaga major. In: IUCN 2008. IUCN Red List of Threatened Species. Downloaded on 2014-09-29.
  2. "Күншығыс" энциклопедиясынан.