Ұранхай жорығы

Ұранхай жорығы — 1257 жылы оңтүстік Сун империясына бағытталған ірі жорықтардың бірі. Бұл жорықты моңғол әскерінің атақты қолбасшысы Сүбедей батырдың ұлы Ұранхай басқарды.

Жорықтың мақсаты: моңғол әскерін Сун империясының иелігінен тыс және адам аз қоныстанған жерлермен Сун империясының оңтүстігіне жеткізуге болды. Сол арқылы Сун империясы оңтүстіктен және солтүстіктен бір мезгілде шабуылдап, күшті соққы беру жоспарланды. Империяны толығымен жаулау үшін иимператорын қолға түсіріп, оның әскерін талқандау керек еді. Жорық өте құпия түрде жүргізіледі. Бұл жорық Шығыс Тибеттің сусыз шөл даласы мен Гималайдың биік таулы қыраттары арқылы өткендіктен өте қиын жүрді. Куәгерлер қалдырмау мақсатында олар алдарынан шыққан адамдарды өлтіріп отырған. Моңғол әскері шөл мен таудағы асулардан өткенде өте көп адамдары мен аттарынан айырылады. Үздіксіз жорық пен шайқастар жіне жұқпалы аурудан, аптап ыстықтан төрт жыл ішінде әскердің 4/5 бөлігінен айырылып, 20 мыңдай адамға кемиді. Ұранхай әскері Сун иелігіне кірер алдында Үнді–Қытайдың бағындырылған тайпалары есебінен толықтырылады. Моңғол әскерінің жоспары жүзеге асып, Сун әулетін бағындырып алды. Ұранхай жорығынан кейін,қазіргі Қытай жерлері және Үнді–Қытай түбегінің бір бөлігі Құбылдайдың иелігіне қарайды. Одан ары жылжуға Оңтүстік–Шығыс Азияның көшпелілері үшін қиынға түскен тропиктік климаты ғана кедергі жасаған.