Әйел қырыққұлағы

Әйел қырыққұлағы (лат. Athýrium fílix-fémina) — Жоғарғы сатыдағы өсімдіктердің Қырыққұлақтәрізділер бөлімінің Athyriaceae тұқымдасының биологиялық түрі, Қазақстан жерінде таралған қырыққұлақтардың бірі.

Әйел қырыққұлағы
Амандық күйі
Қатерсіз (TNC)
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Өсімдіктер Бөлімі: Қырыққұлақтәрізділер Табы: Polypodiopsida /  Pteridopsida Үлгі:Au Сабы: Polypodiales Тұқымдасы: Athyriaceae Тегі: Athyrium Түрі: A. filix-femina
Екі-есімді атауы
Athyrium filix-femina (L.) Roth

19th century illustration

Ірі, селдірлеу, қауырсынды жапырағы оны солтүстік орманында өсетін әдемі сәндік тропик өсімдігіне ұқсатып тұрады. Атауы оның бейнесі қарай берілген - ол еркек қырыққұлаққа қарағанда әдемірек болып келеді. Әйел қырыққұлақ қоңыржай және солтүстік климаттық зоналардағы ең әдемі де кеңінен танымал орман қырыққұлағына жатады. Әйел қырыққұлақтың нәзік жапырақтары өте жеңіл, салмағы жоқ секілді көрінгенімен, ұзындығы 1 метрге жейін жетуі мүмкін. Әйел қырыққұлақ әдетте ылғалды көлеңкелі орманды, бұталар нуын, шалғындықтар мен өзен жағалауларын мекендейді, кейде батпақты жерлерде де кездеседі. Елімізде оны Солтүстік Қазақстанның, Алтайдың ормандарынан жиі көруге болады.

Түршелері

The Plant List мәліметі бойынша Әйел қырыққұлағының келесі түршелері белгілі:

• Athyrium filix-femina subsp. angustum R.T. Clausen
• Athyrium filix-femina var. angustum (Willd.) G. Lawson
  • syn. Allantodia angustatum (Willd.) Desv.
  • syn. Aspidium angustum Willd.
  • syn. Athyrium angustum var. laurentianum Butters
  • syn. Athyrium filix-femina subsp. angustum R.T. Clausen
  • syn. Athyrium filix-femina var. michauxii (Spreng.) Farw.
  • syn. Athyrium filix-femina f. rubellum Farw.
• Athyrium filix-femina subsp. asplenioides Hultén
• Athyrium filix-femina var. asplenioides (Michx.) Farw.
  • syn. Allantodia asplenioides (Michx.) Desv.
  • syn. Aspidium asplenioides (Michx.) Sw.
  • syn. Athyrium asplenioides (Michx.) A.A. Eaton
  • syn. Athyrium asplenioides f. subtripinnatum Butters
  • syn. Athyrium filix-femina subsp. asplenioides Hultén
  • syn. Nephrodium asplenioides Michx.
• Athyrium filix-femina subsp. californicum Hult
• Athyrium filix-femina var. californicum Butters
  • syn. Athyrium filix-femina subsp. californicum Hult
• Athyrium filix-femina var. cyclosorum Rupr.
  • syn. Asplenium cyclosorum (Rupr.) Fernald
  • syn. Asplenium filix-femina var. cyclosorum Ledeb.
  • syn. Asplenium filix-femina var. sitchense Ledeb.
  • syn. Athyrium filix-femina subsp. cyclosorum (Rupr.) C. Chr.
  • syn. Athyrium filix-femina var. sitchense Rupr.
• Athyrium filix-femina subsp. cyclosorum (Rupr.) C. Chr.
• Athyrium filix-femina var. dentigera (Wall. ex C.B. Clarke) Bedd.
• Athyrium filix-femina var. dombeyi (Desv.) Hieron.
• Athyrium filix-femina var. flabellulata (C.B. Clarke) Bedd.
• Athyrium filix-femina var. michauxii (Spreng.) Farw.
• Athyrium filix-femina subsp. pectinatum (Wall. ex Mett.) Á. Löve & D. Löve
• Athyrium filix-femina var. pectinatum (Wall. ex Mett.) Bedd.
• Athyrium filix-femina var. polyspora (C.B. Clarke) Bedd.
• Athyrium filix-femina f. rubellum Farw.
• Athyrium filix-femina var. rubripes Kom.
• Athyrium filix-femina var. sitchense Rupr.
• Athyrium filix-femina f. strictum (Gilbert) J.T. Howell
  • syn. Athyrium cyclosorum var. strictum Gilbert

Дереккөздер

Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Category:Athyrium filix-femina