Әуе-десанттық күштер күні

Әуе-десанттық күштер күні — Ресей, Беларусь және басқа да ТМД елдерінің қарулы күштеріндегі әуе-десанттық әскерлерінің құрметіне арналған ұмытылмас күн. 1930 жылы КСРО- да КСРО Қарулы Күштерінің Әуе-десанттық күштерінің құрметіне орнатылған. Жыл сайын 2 тамызда атап өтіледі [1][2].

Әуе-десанттық күштер күні
Қайда өткізіледі Беларусь, Қазақстан, Ресей, КСРО (1930-1991), Украина
Күн-айы 2 тамыз, жыл сайын
Мейрамдауы запасқа шығарылған десантшылардың шеруі, концерттер
Рәсімдері әріптестердің кездесулері

Заңнамалық мәртебе өңдеу

Ресей өңдеу

Ресей Федерациясының Әуе-десанттық күштерінің күні жыл сайын 2 тамызда Ресей Федерациясының Президенті В.В.Путиннің 2006 жылғы 31 мамырдағы № 549 «Қазақстан Республикасында кәсіби мерекелер мен есте қаларлық күндерді белгілеу туралы жарлығы негізінде тойланады. Ресей Федерациясының Қарулы Күштері» отандық әскери дәстүрлерді жаңғырту және дамыту, әскери қызметтің беделін арттыру және әскери мамандардың мемлекеттің қорғанысы мен қауіпсіздігін қамтамасыз ету мәселелерін шешудегі сіңірген еңбегін мойындау мақсатында болған.

Тарихы өңдеу

Әуе-десанттық күштердің (Әуе-десанттық күштердің) туған күні 1930 жылдың 2 тамызы болып саналады. Бұл күні Воронеж қаласының шетінде КСРО Қарулы Күштерінің Мәскеу әскери округі Әскери-әуе күштерінің эксперименттік-демонстрациялық оқу-жаттығулары кезінде Кеңес Одағында алғаш рет 12 десантшыдан тұратын топ парашютпен толықтай жауынгерлік миссияны орындау мақсатында секірді. 1997 жылы топ қонған жерде (Воронеж, Генерал Лизюков көшесі ) мемориалдық белгі орнатылды — гранит тас және мемориалдық тақта: «Мұнда 1930 жылы 2 тамызда КСРО-да алғаш рет он екі адамнан тұратын десанттық-шабуылдаушы күш қондырылды» деп жазылды[3].

2020 жылы Ресей Әуе-десанттық күштеріне 90 жыл толды[4].

Мерекенің дәстүрлері мен ерекшеліктері өңдеу

Әуе-десанттық күштердің белсенді және запастағы әскери қызметшілерінің кәсіби мерекесі болып табылатын Әуе -десанттық күштер күні Ресейде, Беларусьте және ТМД-ның басқа елдерінде дәстүрлі түрде атап өтіледі[5][6][7].

Мереке кезінде көптеген қалаларда дәстүрлі түрде десантшылардың демонстрациялары, концерттер, қайырымдылық акциялары, халықтық фестивальдер, қолөнер жәрмеңкелері және кәдесыйлардың көрмесі мен сатуы ұйымдастырылады.

Әуе-десанттық күштер күнін мерекелеу кезінде, әдетте , Ішкі істер министрлігінің күштері күшейтіледі, өйткені кейбір жағдайларда әртүрлі жылдардағы мереке төбелестермен, погромдармен және тәртіпсіздіктермен қатар жүрді, олардың бастамашылары көбінесе десантшылар өздері болды[8][9][10][11][12][13].

Ресейдің кейбір қалаларында әуе-десанттық күштер күнінде субұрқақтар өшіріліп, жұмысына жауапты барлық қызметкерлерге демалыс күні беріледі. Бұл мерекеден келетін зиянды азайту мақсатында жасалады[14].

2022 жылы Мәскеуде дәстүрлі түрде 2 тамызда Максим Горький атындағы Орталық мәдениет және демалыс саябағында мерекелік іс-шаралар өткізілді, онда көкірекше және көк бөрік киген десантшылар жолдастарымен кездесті, достарын еске алды, ардагерлер мен қаза тапқан әріптестеріне құрмет көрсетті. Екатеринбургте олар «Қара қызғалдақ» мемориалына гүл шоқтарын қойып, Қалалық тоған жағасында әскери қолданбалы спорт түрлерінен десантшылардың көрсетілімдерін тамашалады. Ресейдің көптеген қалаларында мереке күні әуе-десанттық күштердің ардагерлеріне құрмет көрсетілді, әскери техника көрмелері мен концерттер ұйымдастырылды. Әуе-десанттық күштер күнінде Роспотребнадзор десантшыларға арнап түрлі инфекцияларды жұқтыру қаупіне байланысты субұрқақтарда дәстүрлі жүзуден бас тартуға шақыратын арнайы жадынама шығарды.

Десантшылар мен десанттық ардагерлердің кездесу орындары өңдеу

  • Алматыда ардагерлер Максим Горький атындағы орталық мәдениет және демалыс саябағында кездеседі.
  • Ангарскіде десантшылар В. И. Ленин атындағы алаңда кездесіп, Юра су қоймасына барады.
  • Астраханьда ардагерлер бауырлас бақта кездеседі.
  • Барнауылда десантшылар халықаралық қозғалыс үйінің жанындағы ардагерлер алаңында кездеседі, Комсомол даңғылы, 73Б.
  • Витебскіде десантшылар Жеңіс алаңында кездеседі.
  • Воронежде десантшылар Жеңіс саябағындағы «Воронеж — әуе күштерінің отаны» бірінші десантының ескерткішінде кездеседі, дәстүрлі түрде әртүрлі қақтығыстарда қаза тапқан десантшыларға құрмет ретінде гүл шоқтары мен гүлдер қояды.
  • Гроднода десантшылар жан Эммануэль Гилибер атындағы мәдениет және демалыс саябағында кездеседі, сонымен қатар кейбіреулер бұл мерекені каралино аэродромында парашютпен секірумен атап өтеді.
  • Днепрде кездесулер Василий Филиппович Маргелов ескерткішінің жағасында және Комсомол аралында өтеді.
  • Донецкте ардагерлер А. С. Щербаков атындағы орталық мәдениет және демалыс саябағында және Ленин комсомолы атындағы мәдениет және демалыс саябағында қаза тапқан ауған жауынгерлеріне арналған ескерткіштің жанында кездеседі.
  • Екатеринбургте десантшылар Кеңес Армиясының алаңында 1979-1989 жылдары Ауғанстандағы шайқастарда қаза тапқандарды еске алуға арналған "Қара қызғалдақ" мемориалдық кешенінде кездеседі.
  • Иркутскіде десантшылар Граф Спиранский атындағы алаңда және Ангара өзенінің жағалауындағы әуе күштерінің ардагерлеріне арналған ескерткіште кездеседі.
  • Қазанда десантшылар Камала театрының алаңында және Жеңіс саябағында кездеседі.
  • Калининградта «қанатты жаяу әскер» дәстүрлі түрде интернационалист жауынгерлерге арналған ескерткіштің жанындағы «Юность» саябағында жиналады. Десантшылар қайтыс болған жолдастарын еске алып, әуе күштерінің негізін қалаушы армия генералы және Кеңес Одағының Батыры Василий Филиппович Маргеловке құрмет көрсетеді.
  • Киевте ардагерлердің кездесу орындары: Ұлы Отан соғысы мұражайы, интернационалист-жауынгерлерге арналған ескерткіш, әз-Тәуелсіздік алаңы, Гидропарк.
  • Краснодарда десантшылар Аврора кинотеатрында кездеседі.
  • Кривой Рогта десантшылар Ауғанстанда қаза тапқан аға сержант Дмитрий Сушко ескерткішінің жанындағы алаңға және мерейтойлық саябаққа (интернационалист жауынгерлер ескерткіші мен В.Ф. маргеловтың бюстінің жанында) жиналады.
  • Минскіде десантшылар Челюскиндер атындағы мәдениет және демалыс саябағында және Свисло өзеніндегі жасанды аралдағы «Ества мен Қайғы аралы» мемориалдық кешенінде (ескі Минскінің орталығында) кездеседі.
  • Мәскеуде жыл сайынғы «көк береттер» кездесулерінің дәстүрлі орындары — Максим Горький атындағы ЦПКиО және Поклонная гора.
  • Нижний Новгородта десантшылар Еділ өзенінің жағасында Валерий Чкалов ескерткішінде кездеседі.
  • Новосибирскіде десантшылар Орталық саябақта және Ленин алаңында кездеседі.
  • Обь қаласында олар «Сібір қанаттары» мәдениет үйінің жанындағы алаңда кездеседі.
  • Ростов-на-Донуда десантшылар Максим Горький атындағы мәдениет және демалыс саябағында кездеседі.
  • Рязаньда мерекеге қатысқандар Жеңіс алаңында кездеседі. Мереке «Рязань — әуе күштерінің астанасы» деп аталатын қала күнін мерекелеуге орайластырылған. Қала орталығында мерекелік отшашумен аяқталатын мерекелік іс-шаралар барлық жерде өткізіледі.
  • Санкт-Петербургте дәстүрлі кездесу орындары: Крестовский аралы, Сарай алаңы.
  • Таганрогта десантшылар Василий Маргелов ескерткішінде кездеседі.
  • Тверьде десантшылар Жеңіс алаңындағы Жеңіс Обелискінде кездеседі. Әдетте мереке ұйымдастырылған автошеруден басталады.
  • Тулада десантшылар Ленин алаңында кездеседі.
  • Харьковта десантшылар Максим Горький атындағы орталық мәдениет және демалыс саябағында кездеседі.
  • Челябинскіде десантшылар революция алаңында кездеседі.

Тағы да қараңыз өңдеу

  • Парашют күні
  • КСРО Әуе-десанттық күштері
  • Ресей Федерациясының Әуе-десанттық әскерлері

Ескертпелер өңдеу

  1. Департамент информации и массовых коммуникаций Минобороны России. Министр обороны России генерал армии Сергей Шойгу поздравил десантников с Днём Воздушно десантных войск (ВДВ). — Приказ министра обороны Российской Федерации генерала армии Сергея Шойгу № 440 от 29 июля 2022 года. Мұрағатталған 2 тамыздың 2022 жылы. Официальный сайт Министерства обороны Российской Федерации // function.mil.ru (2 августа 2022 года). Дата обращения: 2 августа 2022.
  2. Департамент информации и массовых коммуникаций Минобороны России. Воздушно-десантные войска отмечают 92-ю годовщину со дня образования. — Сегодня 92-ю годовщину со дня образования отмечают прославленные гвардейские Воздушно-десантные войска России (ВДВ). Мұрағатталған 20 қыркүйектің 2022 жылы. Официальный сайт Министерства обороны Российской Федерации // function.mil.ru (2 августа 2022 года). Дата обращения: 2 августа 2022.
  3. Алексей Савченко Первый десант. — Датой рождения Воздушно-десантных войск принято считать 2 августа 1930 года. В этот день, во время опытно-показательных учений ВВС Московского военного округа на окраине города Воронежа, впервые в СССР, осуществлено полноценное десантирование боевой группы. Сайт «Воронеж. Страницы истории» // vrn-histpage.ru. Басты дереккөзінен мұрағатталған 8 қараша 2011.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 2 тамыз 2014.
  4. Template error: argument title is required.
  5. Десантники отмечают свой профессиональный праздник. — Сегодня в России отмечается День Воздушно-десантных войск. Интернет-портал «Российской газеты» // rg.ru (2 тамыз 2006). Басты дереккөзінен мұрағатталған 4 желтоқсан 2011.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 13 тамыз 2010.
  6. Десантники и кавказцы не поделили Канавино. — День ВДВ, который традиционно отмечается 2 августа, по всей стране отпраздновали относительно тихо. В Москве и крупных городах были зафиксированы в основном лишь мелкие правонарушения. А вот Нижний Новгород отличился, но гордиться тут совершенно нечем. Официальный сайт газеты «Комсомольская правда» (Нижний Новгород) // nnov.kp.ru (4 тамыз 2009). Басты дереккөзінен мұрағатталған 12 сәуір 2012.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 31 шілде 2010.
  7. Про День аеромобільних військ від 02.08.1999 № 937/99. // zakon1.rada.gov.ua
  8. В День ВДВ безопасность в России обеспечат более 10 тысяч милиционеров. — Воздушно-десантные войска всегда были элитой российской армии. Их профессиональный праздник отмечается по всей стране, но основные празднования традиционно проходят в пяти городах России: это Москва, Санкт-Петербург, Рязань, Тула и Псков. РИА «Новости» // ria.ru (1 августа 2007 года)
  9. Дзень п’янага дэсантніка, або Чаго баіцца міліцыя. (бел.) // nashaniva.by
  10. «Инжир не нужен!»: бывшие десантники избили смуглых торговцев на Центральном рынке Новосибирска. // regnum.ru (2 тамыз 2006). Басты дереккөзінен мұрағатталған 14 маусым 2020.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 30 сәуір 2020.
  11. Десантники устроили погромы, разбили машины и начали массовую драку в Москве. // newsru.ru (2 тамыз 2004). Басты дереккөзінен мұрағатталған 12 шілде 2012.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 8 қараша 2010.
  12. В День ВДВ десантники устроили драку в центре Иркутска. // gazetairkutsk.ru (4 тамыз 2010). Басты дереккөзінен мұрағатталған 14 наурыз 2016.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 8 қараша 2010.
  13. Десантники устроили массовую драку в день ВДВ в Нижнем Новгороде. // top.rbc.ru (4 тамыз 2009). Басты дереккөзінен мұрағатталған 31 желтоқсан 2009.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 8 қараша 2010.
  14. Власти Кемерова не дают десантникам искупаться в фонтане. — Порядок в Кузбассе в День Военно-десантных войск охраняют полторы тысячи полицейских, а также казаки и дружинники, главный фонтан Кемерова в течение дня работать не будет, рассказали 2 августа корреспонденту «Сиб.фм» в пресс-службе городской администрации. // sib.fm (2 тамыз 2012). Басты дереккөзінен мұрағатталған 14 маусым 2020.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 30 сәуір 2020.

Сілтемелер өңдеу