Әутен Қуандықов
Әутен Қуандықов (20 қаңтар 1932, Жарқайың ауылы, Көкшетау ауданы, Қазақ АКСР — 9 сәуір 1989, Жарқайың ауылы, Чкалов ауданы, Көкшетау облысы, Қазақ КСР) — Қазақ КСР, Көкшетау облысы, Чкалов ауданындағы «Звезда Коммуна» ұжымшарының бригадирі. Социалистік еңбек ері (19.03.1947). 1961 жылдан бастап КОКП мүшесі.
| Әутен Қуандықов | ||||||||||||||
| Туған күні | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Туған жері |
Жарқайың ауылы, Көкшетау ауданы, Қазақ АКСР | |||||||||||||
| Қайтыс болған күні | ||||||||||||||
| Қайтыс болған жері |
Жарқайың ауылы, Чкалов ауданы, Көкшетау облысы, Қазақ КСР | |||||||||||||
| Қызметі | ||||||||||||||
| Марапаттары мен сыйлықтары |
| |||||||||||||
Өмірбаяны
өңдеу1932 жылы 20 қаңтарда Қазақ АКСР, Көкшетау облысы, Жарқайың ауылында (қазір — таратылған, Солтүстік Қазақстан облысы, Тайынша ауданының аумағы) туған.
1944 жылы Жарқайың бастауыш мектебін бітірген.
Еңбек жолын 1944 жылдың шілде айында Қазақ КСР, Көкшетау облысы, Чкалов (қазіргі Солтүстік Қазақстан облысы Тайынша ауданы) ауданындағы жергілікті «Звезда Коммуна» ұжымшарында делбеші-табыншы болып бастаған. 1950 жылы мал өсіруші болды.
1952 жылы шілдеде Кеңес Әскер қатарына шақырылды. 1955 жылдың қыркүйегіне дейін Қиыр Шығыс әскери округінде қатардағы жауынгер болып борышын өтеді.
Запасқа шығып, елге оралғанда, 1955 жылдан бастап комбайншы, 1965 жылдан «Звезда коммуны» ұжымшарында тракторшы-комбайншы болып жұмыс істей бастады. 1961 жылы КОКП қатарына қабылданды. Жоғары еңбек жетістіктері үшін 1967 жылы бірінші Ленин орденімен марапатталды.
1969 жылы Жарқайың ауылындағы ұжымшардың сүт тауарлы фермасына (СТФ) мал шаруашылығы бойынша бригадир болып тағайындалды. 23 жыл шаруашылықты басқарып, бір мезгілде комбайн тізгінінде отырып, жоғары көрсеткіштерге қол жеткізді. Дәнді дақылдарды уақытылы және сапалы жинау үшін бірнеше рет облыстық социалистік жарыстың бастамашысы болды. 1973 жылы Қазан төңкерісі орденімен, ал 1976 жылы екінші Ленин орденімен марапатталды. Бірнеше рет КСРО Халық шаруашылығы жетістіктері көрмесіне (ХШЖК) қатысып, көрме комитетінің медалдарымен марапатталған.
Әсіресе, оныншы бесжылдықта (1976-1980) жоғары нәтижелерге қол жеткізді. Ол басқаратын үш «Нива» комбайнынан құралған орақ-тасымалдау тобы бесжылдықта 16 055 тонна, оның ішінде 1980 жылы 4607 тонна астық бастырды. Бригадирдің жеке өзі бесжылдықта 5885 тонна, ал 1980 жылы 1305 тонна астық бастырды.
Ол басқаратын мал фермасының ұжымы сүт өндіру жоспарларының жүйелі орындалуын қамтамасыз етті. 1980 жылы оның бригадасы 400 тонна жоспармен 488,7 тонна сүт сауып, бір сауын сиырдың сүті 2216 килограммға жетті.
КСРО Жоғарғы Кеңесi Төралқасының 1981 жылғы 19 ақпандағы Жарлығымен 1980 жылы мемлекетке миллиард пұт астық сату жоспарлары мен социалистік мiндеттемелерiн орындауда, нан мен басқа да ауыл шаруашылығы өнiмдерiн өндiру мен сатып алу жөнiндегi оныншы бесжылдықтың жоспарларын асыра орындағандары үшiн, Қуандықов Әутен Ленин ордені және және «Орақ пен Балға» алтын медалімен марапатталып, Социалистік еңбек ері атағы берілді.
Қазақстан Компартиясы Көкшетау облыстық комитетінің мүшесі, еңбекшілер депутаттары Көкшетау облыстық, Чкалов аудандық, ауылдық Кеңестерінің депутаты (1977 жылдан бастап – халық депутаттары) болып сайланды.
1988 жылы денсаулығына байланысты зейнеткерлікке шықты. Көкшетау облысы, Чкалов ауданы, Жарқайың ауылында (қазіргі — Солтүстік Қазақстан облысы, Тайынша ауданы) тұрды.
1989 жылы 9 сәуірде қайтыс болды. Солтүстік Қазақстан облысы Тайынша ауданындағы туған ауылы зиратында жерленген.
Марапаттары
өңдеу- «Орақ пен Балға» алтын медалі (8.04.1971);
- Ленин ордені (19.04.1967)
- Ленин ордені (24.12.1976)
- Ленин ордені (19.02.1981)
- Қазан төңкерісі ордені (06.09.1973)
- Владимир Ильич Лениннің туғанына 100 жыл мерекелік медалі
- 1941-1945 жж. Ұлы Отан соғысындағы қажырлы еңбегі үшін медалі
- Ерен еңбегі үшін медалі
- Халық шаруашылығы жетістіктері көрмесінің медалдары: алтын (1972), күміс (1976), қола (1966)
- және басқалары
- Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесі Төралқасының Құрмет грамотасы және дипломдарымен марапатталған.
Әдебиет
өңдеу- Герои Социалистического Труда — казахстанцы. Т. 5. — Алма-Ата, 1985.
- Герои Труда — североказахстанцы. — Петропавловск, 2012.
- Документы из фондов Государственного архива Акмолинской области
- Газета «Социалистік Қазақстан» от 10 сентября 1981 года
Сілтеме
өңдеу- Қуандықов Әутен. «Герои страны» сайты.