Өзбекстандағы президент сайлауы (2023)

2023 жылдың 8 мамыр күні Мирзиёев елде кезектен тыс президент сайлаудың сол жылдың 9 шілде күні жүргізілетінін жариялады.[1] Президенттің өзінің сөзі бойынша, одан әрі реформалар жүргізу үшін жаңа конституция бойынша жаңа мандат қажет болғасын сайлау кезектен тыс болды.[2] Сайлау нәтижесінде Шавкат Мирзиёев қайта сайланып, президенттігін жалғастырды.[3][4]

2023 жылғы Өзбекстандағы президент сайлауы
9 шілде 2023
Кандидаттар 4
Шавкат Мирзиёев – ӨзЛиДеП/ӨҰЖДП
87,05 %
Робахон Махмудова – ӘСДП
4,43 %
Алынған орын 2
Улуғбек Иноятов – ХДП
4,02 %
Алынған орын 3
Абдушукур Хамзаев – Экологиялық партия
3,74 %
Алынған орын 4
Өзбекстан президенті
Босатушы Сайланған
Шавкат Мирзиёев
Партиясыз
Шавкат Мирзиёев
Партиясыз

Батыстық БАҚ-тар сол жылдың референдумы мен сайлаудың кезектен тыс болуы Мирзиёевтың өз билігін ұзартуға жүргізілген жоспары деп санайды.[5] Сол жылы жасалған реформа бойынша президенттің бір мерзімі 7 жылға созылған еді.[2]

Оппозициялық және батыстық дереккөздер «сайлауда нағыз бәсеке болмайтыны» және өзбекстандық саяси жүйеде оппозицияның жоқтығымен байланысты Мирзиёевтың жеңісі анық болды.[5][6] «Мирзиёев реформасы үлкен өзгеріссіз болды, шынайы қарсыластар сайлаудан шеттетіледі» деген айыптар салынды, Мирзиёев жайлы «өзіне сын айтпайтын үш кандидатқа қарсы жеңуге дайындалып жатыр» деп те делінеді.[6]

Сайлау нәтижесінде ресми дерек бойынша Шавкат Мирзиёев дауыс санының 87,05 % жинап, қайта сайланды. Оған ең жақын дауыс санын жинаған (4,43 %) үміткер Әділет социал-демократиялық партиясының Робахон Махмудова еді.[3][4]

Үміткерлері

өңдеу
Аты-жөні, туған жылы және партиясы Ірі лауазымдары Тіркелуі
Абдушукур Худойқулович Хамзаев
(1973)
Экологиялық партия
Өзбекстан экологиялық партиясы Орталық Кеңесі атқару комитетінің төрағасы
(желтоқсан 2022 бері)[7]
Экологиялық партия Орталық Кеңес атқару комитеті төрағасының орынбасары
(2023 бері)[7]
11 мамыр 2023[7]
Улуғбек Иноятов
(1962)[8]
Халық Демократиялық партия
Ұлттық Білім беру министрі
(2013[8]–2018[9])
ӨХДП төрағасы
(2019 бері)[9]
12 мамыр 2023[9]
Робахон Махмудова
(1968)[10]
ӘСДП
Өзбекстан Жоғарғы соты төрағасының бірінші орынбасары
(2020 бері)[10]
12 мамыр 2023[10]
Шавкат Мирзиёев
(65)
Партиясыз
(ӨзЛиДеП және Ұлттық жаңғырумен ұсынылған)[11]
Өзбекстан президенті
(2016 бері)[12]
Өзбекстан премьер-министрі
(2003–2016)[12]
12 мамыр 2023[11]

Нәтижесі

өңдеу
Үміткер Партиясы Дауыс саны %
Шавкат Мирзиёев Партиясыз 13 742 944 87,05
Робахон Махмудова Әділет социал-демократиялық партиясы 693 634 4,43
Улуғбек Иноятов Өзбекстан Халық Демократиялық партиясы 629 116 4,02
Абдушукур Хамзаев Өзбекстанның экологиялық партиясы 585 711 3,74
Жалпы 15 651 405 100,00
Жарамды дауыс саны 15 651 405 99,24
Жарамсыз дауыс саны 118 951 0,76
Жалпы дауыс саны 15 651 405 100,00
Тіркелген сайлаушылар 19 593 838 79,88
Дереккөзі:[3]

Дереккөздер

өңдеу
  1. Өзбекстанда президент сайлауы 9 шілдеде өтеді  (қаз.). el.kz (9 мамыр 2023). Тексерілді, 7 шілде 2023.
  2. a b Uzbekistan: President Mirziyoyev announces snap election  (ағыл.). Deutsche Welle (8 May 2023). Тексерілді, 7 шілде 2023.
  3. a b c Шавкат Мирзиёев сайловда 87,05 фоиз овоз билан ғалаба қозонди  (өзб.). gazeta.uz (10 шілде 2023). Тексерілді, 10 шілде 2023.
  4. a b Kazakevich, Alexander Выборы без интриги: Шавкат Мирзиёев переизбран президентом Узбекистана  (орыс.). euronews (10 июля 2023). Тексерілді, 10 шілде 2023.
  5. a b Vote-weary Uzbekistan to hold snap presidential election on July 9  (ағыл.). eurasianet (8 May 2023). Тексерілді, 7 шілде 2023.
  6. a b РИКЛТОН, Крис Шаппай бәйге алатын Мирзияев және басқалар. Өзбекстандағы сайлаудан шынайы бәсеке байқалмайды  (қаз.). Азаттық радиосы (9 шілде 2023). Тексерілді, 7 шілде 2023.
  7. a b c Стал известен первый кандидат в президенты Узбекистана  (орыс.). kun.uz (11 мая 2023). Тексерілді, 7 шілде 2023.
  8. a b Иноятов Улугбек Ильясович  (орыс.). arboblar.uz. Тексерілді, 7 шілде 2023.
  9. a b c Улугбек Иноятов станет кандидатом в президенты  (орыс.). kun.uz (12 мая 2023). Тексерілді, 7 шілде 2023.
  10. a b c Среди кандидатов в президенты Узбекистана появилась женщина  (орыс.). kun.uz (12 мая 2023). Тексерілді, 7 шілде 2023.
  11. a b Шавкат Мирзиёев будет выдвинут кандидатом в президенты Узбекистана  (орыс.). kun.uz (12 мая 2023). Тексерілді, 7 шілде 2023.
  12. a b Uzbekistan Names Longtime PM Mirziyaev Interim President  (ағыл.). Азаттық радиосы (8 September 2016). Тексерілді, 7 шілде 2023.