Өмірбай Сақов

Сақов Өмірбай (1922 жылы Төңкеріс елдімекенінде туылып, өскен) - Ұлы Отан соғысының ардагері.

Отбасы және балалық шағы

өңдеу

Балалық шағын Төңкеріс елді мекенінде өткізеді. Өмірбай жасы сегізге келгенде шешесі Қойлықбай Қуанышбайқызы 1930 жылы дүниеден өтеді. 1930 жылдардағы аштықтың дәмін әбден көріп шыққан. Үш ұлдың үлкені болғандықтан, Сақов Өмірбайға жан қинарлықтай салмақ түсті. Оқу жасына келгенімен, өмір үшін күресіп жүрді. Үйден таң ата масақ теруге шығып, күн батқан кезде оралатын кездері жиі болатын. Осындай қиыншылықтармен Өмірбай бастауышты бітіріп, жеті жылдық мектепті аяқтамай кеткен. Колхоздың жұмысына шығып, 6 өгіз қосып, көктемде соқамен жер жыртып, арба айдап, тракторға су таситын.

Соғыс жылдары

өңдеу

1941 жылдың 11 желтоқсанында әскерге алынып, Жамбылдағы 105-атты әскер дивизиясының 268-атқыштар полкінің 3-пулеметші эскадронында пулеметшы болды. Алғашында Атшабар базары маңындағы ескі қораларда 1942-жылдың мамырына дейін жаттығуда болды. Қазанның 27- 28- де оларды соғысқа жібереді. Бағыты Сталининград майданы болды. 6 қарашада майдан шебіне жетіп, 11 қарашада таңғы 4-те Сталинград шайқасы басталды. Өмірбай Сталинград маңындағы Сирабикин, Орловский, Тансинский, Морозовский, Белая Голитва стансалары мен Ворошиловский, Луганский, Страбельский, Красный Лиман, Константиновский Славянка елдімекендері, Чернышевская, Запорожская облысы мен Днепропетровск, Киев, Бердичев, Людский, Тобольск, Краков Братислава қаласын азат ету шайқастарына қатысқан. 2 мамырда Берлинді алды. 1945 жылдың 22 шілдесінде Мәскеудегі Жеңіс шеруені қатысқан жерлесіміздің жауынгерлік есебінде немістің жойылған 11 танкісі, он жеті автомәшине, қырық автоматшысы бар.

Медальдары

өңдеу

Сақов Өмірбай соғыстағы ерлігі үшін

  • Қызыл Ту
  • Қызыл Жұлдыз
  • II дәрежелі "Отан соғысы"
  • екі дүркін I дәрежелі "Отан соғысы " ордендерімен
  • "Берлинді алғаны үшін"
  • "Праганы азат еткені үшін"
  • "Германияны жеңгені үшін" медальдарымен марапатталған.
  • Ұзақ жылғы жемісті еңбегі ескеріліп, Еңбек Қызыл ту орденімен әспеттелді.

Соғыстаң соңғы қызметі

өңдеу

1946-жылдың аяғында демобилизация болып, келер жылдың басында туған жерге оралды. Соғыстан кейінгі жылдары партия ұйымының мүшесі болып сайланды. Бірінші рет Алматыдағы қалхозшылар съезіне делегат болып, 1963 жылы Мәскеудегі көрмеге қатысқан. 1950 жылдың қазанында партия ұйымының хатшысы болған. Сол кезде қалхоз іріленіп, "Төңкеріс", "Красный боец", "Молотов", "Красный октябрь" қалхоздары бірігіп, "Молотов" қалхозы болып қайта құрылды. Өмірбай іріленген қалхоздың жылқы фермасының бастығы, шаруашылық біргәдірі болып қызмет етті. Кейін 18 жылдай №1 тауарлы-сүт фермасын басқарды, 10 мәрте бес жылдықтың жоспарын мерзімінен бұрын орындап, социалистік жарыстың озаты атанды. "Бес жылдықтардың ударнигі" төсбелгілермен марапатталған. Еліміз тәуелсіздік алғаннан кейін Төлеби ауданының Құрметті азаматы атағы берілді. Зайыбымен он перзент тәбиелеп өсірді.

Дереккөздер

өңдеу