Өндіргіш капитал

Өндіргіш капиталөнеркәсіп капиталының ауыспалы айналым процесінде қолданатын үш қызмет атқару формасының бірі. Өнеркәсіп капиталының басқа екі формасы — ақша және товар. Өндіргіш капитал капитализм тұсында тек матерпалдық игіліктер ғана емес, сонымен қатар қосымша құн жасайтын өндіріс процесінде қызмет атқарады. Өндіргіш капиталдың элементтері — жұмыс күші мен өндіріс құрал-жабдығы. Бірақ бұл элементтер өзінен-өзі капитал болмайды, белгілі бір тарихи жағдайларда, капитал өндірістік қатынастардың үстемдік етуі, ендірушінің өндіріс құрал-жабдығынан бөлектенуі және жұмыс күшінің товарға айналуы нәтижесінде ғана капитал болады.Қосымша құн өндіру жөніндегі атқаратын роліне қарай Өндіргіш капитал тұрақты капитал және өзгермелі капитал болып екіге белінеді. Өндірістің заттық факторлары немесе түрақты капитал жаңа құн жасамайды, өзгермелі капитал жұмсалып, сатып алынған жұмыс күші ғана құн және қосымша құнның шығар көзі болып табылады. Өзінің құнын жаңадан жасалған өнімге ауыстыруы және айналыс әдісі жағынан Өндіргіш капитал негізгі капитал және айналмалы капитал болып

Дереккөз

өңдеу
  • Қазақ Совет энциклопедиясы/Бас редакторы М.Қ.Қаратаев - Алматы, 1976, 9 том