Өнер өнер үшін

«Өнер өнер үшін»  (фр. l'art pour l'art) — көркемөнердің саясат пен қоғамдық талап - тілектерге бойұсынбай, "тәуелсіз" болуын жақтайтын эстетикалық концепция.

Алғашқы рет «Өнер өнер үшін» деген сөйлем Франция басылымдарында 1833 жылы пайда болған, алайда бұл концепйияны танымал еткен мадам де Сталь өзінің «Германия жайлы» (1813) атты эссесінде және Виктор Кузен (1792—1867) Сорбоннада оқыған философиялық лекцияларында жариялаған. Бұл концепцияның жақтаушысы Теофиль Готье болды, өзінің «Мадемуазель де Мопен» (1835) романының кіріспе сөзінде осы коцепция туралы айтқан.

"Өнер өнер үшін" идеясы 19 ғасыр ортасында теорияға айналды. Ол көбінесе буржуазиялық қоғамдық қатынастардадағы меркентелизмге қарсы әрекет ретінде пайда болды. 19 ғасыр аяғында бұл концепция бірден эстетизмге бой ұрды және адамгершілікке симайтын идеяларды уағыздады. Біздің заманымызда ол идея эклектикалық эстетика теорияларының қатарына жатады. Қазақ әдебиетінде "Өнер өнер үшін" идеясы 19 ғасыр аяғында (Шәңгерей Бәкеев шығармаларында) және XX ғасыр басында (М.Жұмабаев, Б.Күлеев туындыларында) бой көрсетті[1]

Дереккөздер өңдеу

  1. Қазақ Совет энциклопедиясы, 1976 жыл, Алматы,9 том,41 бет